بررسی کارایی تعدادی از علف کش ها در کنترل بیوتیپ های چچم ( Lolium rigidum) مقاوم و حساس به علف کش های بازدارنده استیل کوآنزیم-آ-کربوکسیلاز

چکیده به منظور ارزیابی کارایی باریک برگ کش های ثبت شده در ایران برای کنترل بیوتیپ های علف هرز چچم حساس و مقاوم به علف کش، دو آزمایش مجزا به صورت گلخانه ای در سال ۱۳۸۶، در بخش تحقیقات علف های هرز موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا شد. در آزمایش های اول و دوم به ترتیب توده حساس (DR۷) و توده مقاوم (NR۱۴) چچم توسط ۱۹ تیمار علف کشی متشکل از ۱۰ تیمار از علفکشهای بازدارنده استیل کوآنزیم آ کربوکسیلاز (ACCase)، ۶ تیمار از علفکشهای بازدارنده استولاکتات سنتتاز (ALS) و ۳ تیمار از سایر گروه های علفکشی مورد آزمایش قرار گرفتند. تکرار های آزمایش برای هر دو آزمایش ۸ در نظر گرفته شد. تیمارهای علف کشی در مرحله ۴ برگی علف هرز چچم اعمال شد. اندازه گیریهای انجام شده شامل درصد تعداد گیاه زنده (بعد از سمپاشی نسبت به قبل از سمپاشی) در هر گلدان، وزن تر و وزن خشک تک بوته نسبت به شاهد گیاهان هر گلدان در ۳۰ روز پس از سمپاشی و ارزیابی چشمی بر اساس روش EWRC در ۱۵ و ۳۰ روز پس از سمپاشی بود. در مجموع علفکش های کلودینافوپ پروپارژیل، سیکلوکسیدیم، پینوکسادن (هر دو دز ۴۵۰ و ۶۰۰ میلی لیتر در هکتار)، یدوسولفورون+مزوسولفورون (شوالیه)، یدوسولفورون+مزوسولفورون (آتلانتیس) و ایزو پروترون+دیفلوفنیکان در کنترل توده های حساس و همچنین علفکش های ستوکسیدیم، یدوسولفورون+مزوسولفورون (آتلانتیس)، علف کش پینو کسادن با دز ۶۰۰ میلی لیتر در هکتار و ایزو پروترون+دیفلوفنیکان در کنترل تودهای مقاوم کنترل بسیار خوب تا مطلوب داشتند. علفکش های دیکلوفوپ متیل، ستوکسیدیم و کلروسولفورون پیش رویشی نیز توده های حساس را در حد کمی مطلوب کنترل نمودند. به طور کلی برای کنترل علف هرز چچم مقاوم به علف کش های بازدارنده ACCase در مزارع گندم چهار علف کش یدوسولفورون+مزوسولفورون (آتلانتیس)، ایزو پروترون+دیفلوفنیکان و پینوکسادن (با دز ۶۰۰ میلی لیتر در هکتار) موجود است و برای افزایش عمر استفاده از این علف کش ها باید ضمن توجه به تناوب زراعی، تناوب در مصرف علف کش را رعایت نمود. واژه های کلیدی: ACCase، ALS، تناوب علف کش و علف هرز چچم