تعیین اجزای شاخص بهره وری آب تحت مدیریت تک آبیاری زمان کاشت برای ارقام گندم دیم

یکی از اهداف اساسی در زراعت دیم، تعیین و شناخت اجزای بهره وری آب از طریق اعمال مدیریت های مناسب زراعی از جمله تک آبیاری و تاریخ کاشت برای ارقام مختلف گندم است. بدین منظور و با هدف به گزینی تک آبیاری و تعیین برنامه زمانی مناسب آن برای گندم دیم، تحقیقی به صورت اسپلیت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم، مراغه و به مدت دو سال زراعی (۸۳-۱۳۸۱) به اجراء در آمد. سه تاریخ کاشت (زود، نرمال، دیر) و سه میزان تک آبیاری (بدون آبیاری (شرایط دیم)، تک آبیاری به میزان ۵۰ میلی متر در زمان کاشت و تک آبیاری به میزان ۱۰۰میلی متر در زمان کاشت) برای پنج رقم گندم (شامل سه لاین تحت شماره، رقم آذر ۲ و دبل کراس شاهی) مورد مطالعه قرار گرفت. اجزای شاخص های بهره وری آب شامل بهره وری بارش، بهره وری آب آبیاری و بهره وری کل آب کاربردی (تک آبیاری و بارش) تحت شرایط و تیمارهای ذکر شده تعیین گردید. بر اساس نتایج به دست آمده و تحلیل بر اساس میان یابی و مقادیر کمی شاخص های بهره وری آب مصرفی برای گندم دیم، تیمار ۱۰۰ میلی متر تک آبیاری در اول مهر، ۷۵ میلی متر تک آبیاری در اواسط مهر و تک آبیاری ۵۰ میلی متر در اواخر مهر مطلوب ترین برنامه آبیاری برای لاین شماره ۳ بود که نسبت به رقم آذر۲ برتری نشان داد و میزان بهره وری تک آبیاری آن بین ۳/۱۱ تا ۳/۲۱ کیلوگرم بر متر مکعب است. حداکثر بهره وری آب تک آبیاری، بهره وری بارش و بهره وری کل آب کاربردی از این گزاره مدیریتی به دست آمد.

کلیدواژه ها:

آبیاری تکمیلی ، تاریخ کاشت ، عملکرد ، بهره وری بارش