شناسایی و ارزیابی میراث زمین شناسی پیرامون سایت میراث جهانی تخت سلیمان به منظور تاسیس ژئوپارک پیشنهادی تخت سلیمان در آذربایجان غربی

به کارگیری معیارهای ارزیابی تنوع زمین شناختی و معرفی میراث زمین شناختی کشورها برای حفاظت از آن میراث ارزشمند و بهره‎برداری پایدار از آنها در قرن بیست و یکم مورد توجه زمین شناسان کشورهای پیشرفته قرار گرفته است. حفاظت و بهره برداری از میراث زمین شناختی یا میراث معدنکاری در قالب معرفی محدوده ای ملی یا جهانی به نام ژئوپارک (زمین‎گردشگاه) انجام می شود. یک ژئوپارک محدوده ای تحت حفاظت است که افزون بر غنای ژئوسایت ها، شامل مکان های دارای آثار تاریخی، فرهنگی و تنوع طبیعت زنده (اکوسایت ها) باشد و با مدیریت کارآمد و آموزش مناسب افراد محلی با جذب گردشگر با محوریت آموزش تنوع- تفریحی مفاهیم زمین‎شناسی و محیط زیست به عموم مردم بتواند با تفسیر موثر همه جاذبه ها به پر کردن اوقات فراغت گردشگران بپردازد. به طوری که این اقدامات بتواند سبب بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی ساکنان محلی و ملی شود. محدوده مطالعاتی پیرامون سایت میراث جهانی تخت سلیمان و شمال باختر کشور است که از نظر تنوع زمینشناختی، تنوع زیستی و تنوع تاریخی- فرهنگی بسیار غنی ولی متاسفانه از نظر اقتصادی فقیر است. بنابراین تاسیس یک ژئوپارک در این منطقه می تواند سبب اشتغال‎زایی و مهاجرت نکردن روستاییان به شهرها و پویایی اقتصادی کشور شود. در این پژوهش از دو روش مدل ارزیابی میرات زمین شناختی، که هر کدام چند معیار و زیرمعیار را در بر می گیرد استفاده شده است و بر پایه امتیازهای به دست آمده برای هر مکان میراث زمین شناختی و به کارگیری روش های درون یابی در محیط GIS محدوده ژئوپارک و بهترین مسیرزمین گردشگری محدوده استخراج شده است.

کلیدواژه ها:

ژئوتوریسم ، ژئوپارک ، ژئوتریل ، معیارها ، زنجان ، تکاب ، تخت سلیمان