رخداد معدنی آرپاچای، شمال تکاب: کانه زایی اپی ترمال فلزات پایه در پهنه فلززایی تکاب- انگوران- تخت سلیمان
محل انتشار: فصلنامه علوم زمین، دوره: 26، شماره: 104
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 264
فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GSJ-26-104_024
تاریخ نمایه سازی: 3 بهمن 1400
چکیده مقاله:
رخداد معدنی سرب- روی- مس آرپاچای در پهنه فلززایی تکاب- انگوران- تختسلیمان و در فاصله ۶۰ کیلومتری شمال تکاب جای دارد. سنگهای رخنمون یافته در منطقه شامل مجموعه ای از سنگهای آتشفشانی، آتشفشانی- رسوبی و رسوبی الیگومیوسن است که توسط تودههای گابرویی و گرانودیوریتی مورد هجوم قرار گرفتهاند. کانهزایی در این منطقه بهصورت رگههای سیلیسی کانهدار درون توده گابرویی رخ داده است. نتایج مطالعات سنگنگاری توده گابرویی نشان میدهد که بافت چیره در این سنگها هتروگرانولار با درشت بلورهای پلاژیوکلاز و کلینوپیروکسن است. بر پایه مطالعات زمینشیمیایی، این سنگها مربوط به محیطهای حاشیه فعال قارهای هستند و ماهیت کالکآلکالن دارند. نتایج این مطالعات بیانگر آلایش ماگمای مادر این سنگها با مواد پوسته ای است. بر پایه مطالعات میکروسکوپی، کانههای موجود در کانیسازی منطقه مورد مطالعه شامل گالن، اسفالریت، کالکوپیریت و به مقدار کمتر پیریت و کانی های باطله شامل کوارتز و کلسیت هستند. ساخت و بافت مواد معدنی و باطله شامل رگه- رگچه ای، دانهپراکنده، برشی، پرکننده فضای خالی، جعبهای، شانه ای، پر مانند، کاکلی و جانشینی است. دگرسانی گرمابی به بخشهای سیلیسی، سریسیتی- آرژیلیکی و کربناتی پهنههای کانهدار محدود میشود. در بیرون از پهنه های کانهدار، دگرسانی به صورت سریسیتی و کلسیتی- کلریتی شدن (دگرسانی پروپلیتیک) گابروی میزبان رخ داده است. چهار مرحله کانه زایی در رخداد معدنی آرپاچای قابل تفکیک است. این مراحل با برشی و سیلیسی شدن سنگهای میزبان (مرحله اول) آغاز و به ترتیب با تهنشست کوارتز، کالکوپیریت و پیریت در رگهها و سیمان گرمابی برشها (مرحله دوم)، رگه و رگچههای کوارتز- گالن- اسفالریت (مرحله سوم) و سرانجام تشکیل رگه و رگچههای منفرد تا دسته رگچههای نیمهموازی تا متقاطع کوارتزی- کربناتی تاخیری بدون کانهزایی (مرحله چهارم) ادامه یافته است. مقایسه الگوی عناصر REE در بخشهای کانهدار و گابروی میزبان بدون کانهزایی، بیانگر تهیشدگی مشخص در میزان این عناصر در بخشهای کانهدار است. این امر میتواند بیانگر میزان بالای واکنش میان سیال های کانهزا و سنگ میزبان در آرپاچای باشد. ویژگیهای زمینشناسی، کانیشناسی و ساخت و بافت رخداد معدنی آرپاچای با نوع سولفیداسیون حدواسط کانسارهای اپی ترمال فلزات پایه قابل مقایسه است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
لیلا طالبی
کارشناسی ارشد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
میرعلی اصغر مختاری
استادیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
محمد ابراهیمی
استادیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
حسین کوهستانی
استادیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :