نقوش جانوری در سوزندوزی بالاق های زنان ترکمن به مثابه بازنمایی انگاره های فرهنگی

پوشاک محلی هر قوم نشانه ای از هویت اجتماعی، جغرافیایی، مذهبی و فرهنگی ایشان ارزیابی می شود. در این بین، پژوهش درباره لباس های ترکمنی به ویژه شلوارهای زنانه به عنوان عنصر مهمی از این ترکیب اهمیت خود را عیان خواهد داشت چراکه همواره این نوع خاص از پوشش به عنوان یکی از بسترهای اصلی رودوزی ترکمن با بازه وسیعی از آرایه های تزیینی ازجمله نقوش جانوری محل توجه بوده است. با این حساب هدف این پژوهش، شناسایی نقوش جانوری در سوزن دوزی بالاق های ترکمنی و جستجو در مضمون آنها جهت بازشناسی انگاره های فرهنگی ایشان است پس پرسش آن خواهد بود: نقوش جانوری در سوزن دوزی شلوارهای زنان ترکمن (بالاق) در چه قالبی تعریف شده و بر کدام مفاهیم دلالت دارد؟ نتیجه این مقاله به شیوه توصیفی تحلیلی و با بهره گیری از هر دو طیف مطالعات اسنادی و میدانی نشان می دهد نقوش جانوری در بالاق های زنانه به صورت انتزاعی تعریف می شود تا آن اندازه که گاه تنها یک عضو از بدن حیوان به منزله تمامیت جانور به نمایش درمی آید. از زاویه معنایی نیز زن ترکمن به سبب زندگی در دامان طبیعت نه فقط گره خوردگی خود با محیط اطراف را به نمایش درمی آورد که تاثیر باورهای کهن اجداد خویش را در بستری از نقوش نمایان می سازد.

کلیدواژه ها:

لباس ترکمن ، سوزن دوزی ترکمن ، بالاق زنانه ، نقوش جانوری ترکمنی