تشخیص ساختار بهینه و تحلیل عدم قطعیت مدل بیلان آبی ماهانه

مدل های ماهانه بیلان آب (مدل های بارش- رواناب در مقیاس ماهانه) از ابزارهای اصلی در ارزیابی و برنامه ریزی بلند مدت منابع آب هستند. ساختار اصلی این مدل ها شامل معادلات پیوستگی ذخیره رطوبتی خاک، آب زیرسطحی و در برخی مواقع آب زیرزمینی است. متغیرهای مورد توجه در مدل سازی حوضه های آبریز که به عنوان ورودی این مدل ها در نظر گرفته می شوند شامل رواناب سطحی، بارش، تبخیر و در برخی موارد، دمای متوسط ماهانه حوضه هستند. با توجه به تعدد مجهو ل های معادلات مورد استفاده برای مدل سازی فرآیند ماهانه بیلان آبی، استفاده از روابط کمکی اجتناب ناپذیر است. این معادلات به طور معمول تجربی بوده و به صورت پیش فرض در مدل های مختلف توصیه و استفاده شده اند. در این مقاله به بهینه سازی نوع رابطه های موجود در ساختار مدل بودیکو (Budyko)‎ که برای مدل سازی میزان مشارکت آب زیرزمینی در دبی پایه، رطوبت خاک و میزان تبخیر استفاده شده اند، اقدام شده است. مدل جدید همراه با ساختار معمول از مدل بودیکو مورد ارزیابی عدم قطعیت با روش GLUE قرار گرفته است. نتایج گویای بهبود نسبی شاخص های عملکردی مدل بهبود یافته در سه حوضه آبریز مختلف در مقایسه با روش های معمول بوده و از نظر عدم قطعیت نیز نتایج تا حدود زیادی برتری داشته است.

کلیدواژه ها:

GLUE ، تشخیص ساختار بهینه ، بودیکو (Budyko) ، تحلیل عدم قطعیت ، مدل بیلان آبی ماهانه