بررسی امکان پیشبینی جریان ماهانه ورودی به سدهای بزرگ مخزنی دزکرخه و مارون براساس سیگنالهای بزرگ مقیاس اقیانوسی- اتمسفری با روش فصلی غیرپارامتری

بهرهبرداری بهینه و مناسب از منابع آب رودخانهها بیشک وابسته به دانش و نحوه تغییرات آورد رودخانهها، تغییرات جوی ومسایل انسانی است لذا پیشبینی جهت مدیریت منابع و مصارف آب از اهمیت بالایی برخوردار م یشود. شکی نیست هر چقدر امکان برنامهریزیهای بلندمدتتر فراهم شود برنامهریزیهای کوتاه مدت نیز به افق بلندمدت نزدی کتر و ضمن انحرافات کمتر بهرهبرداری از برنامهریزی، مشکلات مدیریت منابع آب نیز کمترم یشود. حوزهها ی رودخان ه دز، کرخه و مارو ن از مناط ق حساس و مهم در کشور از لحاظ تامین نیاز شرب، کشاورزی، صنعت و بر قآبی هستند. از این رو پیشبین ی جریا ن آب ای ن رودخانهها میتواند در تصمیمگیریهای مدیریتی بسیار حائز اهمیت بوده و منافع مالی و ملی قابل توجهی را در بر داشته باشد. در دهههای اخیر، معرفی سیگنالهای بزرگ مقیاس اقلیمی که در حقیقت توابع مکانی و زمانی از متغیرهای هواشناسی هستند و معمولاً با اندازهگیری تغییرات نسبی این متغیرها معرفی م یشوند، به عنوان پیشبین یکنندههای پدیدههای هیدرولوژیکی، تحو ل عظیمی را در پیشبینیها ب هوجود آوردهاند. مدلها و ابزار پیشبینی هیدرولوژیکی بر این اساس و با استفاده از روشهای تجربی و آماری به عنوان ابزاری برای مدیریت بهتر منابع آب به کار گرفته شدهاند. پیشرفتهای بیشتر در مدلهای پی شبینی منوط ب ه شناخت بیشتر ارتباط پدیدههای اقلیمی و رویدادهای هیدرولوژیکی، بهبود و توسعه مدلها و پیشنهاد مدلهای جدید است. در این مقاله از یک روش غیرپارامتری و از دو متغیر جریان پیشین (جریان در ماههای قب ل) و شاخصENSO پیشین ( مقدارENSO در ماههای قبل) برای پیشبینی جریان در ما ههای آتی استفاده شد و در نهایت امکان انجام و کفایت چنین پی شبین یهایی براساس معیارهای امتیاز خطای خطی در فضای احتمالاتی و راندمان ناش – س و تکلیف مورد بررسی قرار گرفت.

کلیدواژه ها:

پیشبینی آورد ماهانه ، حوزه آبریز دز ، کرخه و مارون سیگنالهای اقلیمی - اقیانوسی ، مدلNSFM