تحلیلی بر وضعیت شاخصهای تاب آوری کالبدی در بافتهای فرسوده شهری مطالعه موردی منطقه یک شهر قزوین

در پی تغییرات سریع شهرها بخشی از بافتهای شهری به علت فرسودگی نتوانسته اند با محیط خود و خدمات دهی به ساکنین ارتباط برقرار کنند. امروز آسیب پذیری بافتهای فرسوده در برابر سوانح طبیعی به عنوان مسئلهای جهانی پیشروی مدیران شهری قرار گرفته است. با توجه به شرایط و موقعیت بافت فرسوده شهر قزوین و توجه نکردن و رسیدگی نامناسب شرایط تاب آوری در برابر مخاطرات طبیعی در وضعیت نابسامانی قرار دارد. این پژوهش به ارزیابی وضعیت شاخصهای تاب آوری در بافت فرسوده و قدیمی شهر قزوین است. پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر نظر روش بررسی توصیفی-تحلیلی است. با استفاده از روشهای آماری همچون تحلیل عاملی و آزمون تی تک نمونه ای تاب آوری کالبدی مورد ارزیابی قرار گرفت. تعداد ۱۷ شاخص در چهار مولفه، کیفیت ابینه، دسترسی و معابر و مقاومت بر اساس مطالعات مبانی نظری تحقیق انتخاب شد. در گام بعد بر اساس این شاخصها، پرسشنامه پژوهش طراحی شد و برایناساس نمونه مطالعاتی شهروندان ۳۷۸ است که پرسشنامه ها بر اساس روش نمونه گیری چند مرحله خوشه ای در میان نمونه مطالعاتی (شهروندان محله های فرسوده) توزیع شد و در ادامه اطلاعات جمع آوری شده وارد نرم افزار SPSS شد و سپس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. در پایان، سه مولفه تاب آوری کالبدی با یکدیگر و بر اساس نمره های میانگین مقایسه شد. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که شاخص دسترسی با نمره میانگین ۲/۱۱ در رتبه اول قرار دارد. در رتبه دوم شاخص مقاومت با نمره میانگین ۱/۵۹ قرار گرفته است. نهایتا شاخص کیفیت ابنیه با نمره ۱/۴۷ در رتبه های سوم قرار دارد که به عنوان کم اهمیت ترین بعد شناخته شده است. در نهایت میتوان بیان کرد که مطلوبیت تاب آوری شهری در زمینه کالبدی در منطقه یک قزوین در برابر حوادث و مخاطرات طبیعی ضعیف بوده است و از تاب آوری و پایداری پایینی برخوردار است .

کلیدواژه ها:

تاب آوری کالبدی ، بافت فرسوده ، منطقه ۱ ، قزوین