دگرسانی سدیک- کلسیک در سنگ میزبان کانسار آپاتیت- مگنتیت اسفوردی

کانسار اسکارن خوت و پناهکوه در ۵۰ کیلومتری شمال غرب شهرستان تفت در استان یزد واقع شده است. آنالیز عناصر اصلی و نادر خاکی توسط Microprobe و LA-ICP-MS نشان داد که دو نوع گارنت اصلی در اسکارن های خوت- پناهکوه وجود دارد. ترکیب شیمیایی گارنت ها در اسکارن خوت از محلول جامد گروسولاریت- آندرادیت تا آندرادیت تقریبا خالص تغییر می کند، در حالی که تمام گارنت های اسکارنی پناهکوه آندرادیت تقریبا خالص و ایزوتروپ هستند. گارنت ها در طی فرآیند متاسوماتیسم غنی از عناصر نادر خاکی می شوند. نمودار Fe/Ti در مقابل نسبت های Al/(Al + Fe + Mn) در اسکارن های خوت- پناهکوه نشان داد که بیش از ۵۰ درصد فاز سیال گرمابی در تشکیل گارنت ها موثر بوده است. مقایسه روندهای عناصر نادر خاکی به هنجار شده نسبت به کندریت در دو نوع متفاوت گارنت نشان داد که همه گارنت ها غنی از عناصر نادر خاکی سبک و تهی از عناصر نادر خاکی سنگین همراه با آنومالی های متفاوتی از یوروپیم (Eu) هستند. گارنت های غنی از آهن با آنومالی مثبت Eu مشخص می شوند در حالی که گراندیت ها آنومالی منفی Eu را نشان می دهد. تفاوت در مقدار آنومالی ها نشان دهنده ناهمگونی های سامانه اسکارنی نظیر تغییرات محلی سنگ مادر و سیال متاسوماتیک است. الگوی فراوانی نسبتا همسان عناصر نادر خاکی در اسکارن و گارنت بیانگر این است که در اسکارن های مطالعه شده، گارنت مهم ترین کانی میزبان برای عناصر نادر خاکی است. بنابراین، مطالعه رفتار زمین شیمیایی عناصر نادر خاکی گارنت در شناخت تکامل سیالات متاسوماتیک سودمند است.

کلیدواژه ها:

دگرسانی سدیک- کلسیک ، کانسار اسفوردی ، زمین دماسنجی ، سیالات ماگمایی و جوی ، دگرسانی سدیک ، کلسیک