بررسی مقاومت بیوتیپ های یولاف وحشی زمستانه به علف کش های بازدارندهACCase در مزارع گندم شهرستان رامیان

به منظور بررسی بروز مقاومت یولاف وحشی زمستانه (Avena ludoviciana Dur.) به علف­کش­های بازدارنده ACCase، آزمایش­هایی در سال ۱۳۹۶ در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. بیوتیپ­های مشکوک به مقاومت از مزارع گندم شهرستان جمع­آوری گردید. یک بیوتیپ حساس نیز از مزارعی که هیچ گونه سابقه سمپاشی نداشتند جمع­آوری شد. ابتدا بیوتیپ­های مشکوک با غلظت تفکیک­کننده به دست آمده، مورد غربال قرار گرفتند. سپس واکنش بیوتیپ­های مقاوم و حساس این علف هرز در مقابل دزهای مختلف علف­کش بررسی شد. نتایج این تحقیق، بروز مقاومت به علفکشهای کلودینافوپ­پروپارژیل، فنوکساپروپ­پی­اتیل و دیکلوفوپ­متیل در ۵۸ بیوتیپ را تایید نمود. درجه مقاومت به علف­کش­های فنوکساپروپ­پی­اتیل، دیکلوفوپ­متیل و کلودینافوپ­پروپاژیل به ترتیب بین ۶۹/۴۸ تا ۳۳/۸۵۱<، ۵۷/۵۲ تا ۵۷/۷۵۲< و ۲۷/۳۱۰ تا ۹۰/۱۴۴۳< بود. جهت بررسی بیشتر واکنش بیوتیپ­های مقاوم، سه علف­کش هالوکسی­فوپ-­آر متیل­استر، کلتودیم و پینوکسادن جهت آزمون پتری دیش انتخاب شدند. دو مورد از بیوتیپ­های با شاخص مقاومتی بالا (ram۱, ram۱۸) و دو مورد از بیوتیپ­های با کمترین شاخص مقاومتی ram۴) ram۱۵,) به عنوان نمونه مورد مطالعه قرار گرفتند. در تیمار هالوکسی­فوپ-آر متیل­استر، بیشترین و کمترین درجه مقاومت در بیوتیپ ram۱ به میزان ۳۵/۴۲۴ و بیوتیپ ram ۱۵ به میزان ۵۰/۲۸۴ به دست آمد. در دو علف کش دیگر درجه مقاومت تفاوت معنی­داری با ۱ نداشت. نقشه پراکنش مزارع آلوده به علف­های هرز مقاوم با استفاده ازسامانه اطلاعات جغرافیایی ترسیم و مشخص شد. برآورد بالای درجات مقاومت گویای مدیریت انفعالی در کنترل یولاف وحشی زمستانه می­باشد. نتایج این تحقیق می­تواند جهت اجرای برنامه­های مدیریت علف­های­هرز مقاوم و ممانعت از توسعه آن­ها به سایر مناطق به کار رود.

کلیدواژه ها:

آزمایش غلظت-پاسخ ، درجه مقاومت ، مقاومت به علف کش ، نقشه پراکنش