بررسی تاثیر اشعه لیزر بر مقاومت به شوری روی برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی جو

به منظور بررسی اثر پرتوتابی لیزر در مقاومت به شوری در گیاه جو، تحقیقی در آزمایشگاه زراعت ابوریحان دانشگاه تهران در سال ۱۳۹۰ به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. عوامل مورد بررسی شامل چهار ژنوتیپ جو(ریحان، افضل، فجر ۳۰ و نصرت)، دو سطح پرتوتابی لیزر (بدون تابش لیزر و با طول موج۷۸۰  نانومتر به مدت ۱۵ دقیقه) و پنج سطح شوری (صفر،۸۰، ۱۶۰، ۲۴۰، ۳۲۰، میلی مولار کلرید سدیم) بودند. صفات فیزیولوژیک )غلظت یونهای سدیم و پتاسیم، نسبت یون پتاسیم به سدیم و محتوای پرولین) و صفات بیوشیمیایی(میزان فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز و محتوای آدنوزین تری فسفات)، در سطوح شوری و پرتوتابی در بین ارقام مورد بررسی تفاوت معنی­داری مشاهده شد. با افزایش شوری از میزان فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز، محتوای آدنوزین تری فسفات و نسبت پتاسیم به سدیم کاسته شد به طوری که میزان کاهش در تیمار بدون پرتوتابی در سطح شوری ۱۶۰ میلی مولار نسبت به تیمارهای شاهد( شوری صفر میلی مولار) در ارقام افضل، ریحان و فجر ۳۰ ، برای محتوای آدنوزین تری فسفات ۲۸، ۳۰ و ۱۸ درصد و برای نسبت پتاسیم به سدیم ۸۰، ۸۲ و ۸۶ درصد بود. در این سطح شوری در تیمار بدون پرتوتابی، رقم نصرت از بین رفت. پیش تیمار لیزر موجب افزایش محتوای آدنوزین تری فسفات و نسبت پتاسیم به سدیم شد به طوری که در سطح شوری ۱۶۰ میلی مولار، میزان افزایش محتوای آدنوزین تری فسفات برای ارقام افضل، ریحان، فجر ۳۰ و نصرت، به ترتیب ۸/۱۲، ۹/۶، ۲/۸ و ۱۰۰ درصد و برای نسبت پتاسیم به سدیم ۶/۶۶، ۸/۴۷، ۲/۲۹ و ۱۰۰ درصد بود. به طور کلی، با توجه به تاثیرات مثبت لیزر بر فاکتورهای مورد بررسی چنین به نظر می­آید که پرتوتابی لیزر می­تواند تیماری موثر جهت بالا بردن میزان تحمل گیاه نسبت به تنش شوری باشد. .

کلیدواژه ها:

alpha amylase ، laser irradiation ، proline ، salinity stress ، آلفا آمیلاز ، پرتوتابی لیزر ، پرولین ، تنش شوری