میانگین طول پاره گفتار، انواع فرایند و آغازگر در گفتمان نوشتاری دانش آموزان کم توان ذهنی مقطع پیش حرفه ای(رویکردی نقشگرا)

هدف از پژوهش حاضر بررسی میانگین طول پاره­گفتار از یکسو و انواع فرایند و آغازگر بر مبنای طبقه­بندی ارائه شده در دستور نقش­گرای نظام­مند، در گفتمان نوشتاری دانش­آموزان کم­توان ذهنی مقطع پیش­حرفه­ای شهر تهران است. نمونه آماری شامل ۱۲۰ دانش­آموز دختر کم­توان ذهنی(هر پایه ۴۰ نفر) شهر تهران است که با استفاده از روش نمونه­گیری خوشه­ای تصادفی انتخاب می­شوند. ابزار پژوهش شامل ۴ داستان­ مصور است و روایی آنها به تایید متخصصان رسیده است. در مجموع ۱۱۱۰ بند با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی بررسی می­گردند. تعداد بند با بالارفتن پایه تحصیلی افزایش می­یابد. میانگین طول پاره­گفتار به ترتیب در پایه­های اول، دوم و سوم پیش­حرفه­ای برابر با ۳۳/۴، ۷۹/۴، ۶۶/۴ است. درصد رخداد انواع فرایندها عبارتند از مادی(۵۶ درصد)، رفتاری(۱۳ درصد)، رابطه­ای(۱۰ درصد)،  بیانی و ذهنی(۹ درصد) و وجودی(کم­تر از یک درصد). درصد رخداد انواع آغازگر به ترتیب فراوانی به این شرح است: فاعلی غیرمحذوف(۴۳ درصد)، فاعلی محذوف(۳۰ درصد) و متنی(۲۳ درصد)، آغازگر حاشیه­ای(۲ درصد) و پیشایندشده و بینافردی(کم­تر از دو درصد). نتیجه­ حاصل از این پژوهش مبنی بر این است که رخداد فرایند مادی و رابطه­ای و بیانی با بالارفتن پایه تحصیلی کاهش و فرایند ذهنی و رفتاری افزایش نشان می­دهد. در این پژوهش بالاترین میانگین طول پاره­گفتار مربوط به پایه دوم پیش­حرفه­ای است که بیشترین فراوانی آغازگر متنی و آغازگر مرکب نیز در آن دیده می­شود. به طور کلی آغازگر مرکب تنها در حدود ۳۰ درصد بندها دیده می­شود.

کلیدواژه ها:

گفتمان نوشتاری ، میانگین طول پاره گفتار ، فرایند ، آغازگر ، کم توان ذهنی