بررسی کاهش واکه ای در زبان فارسی محاوره ای

  کاهش واکه ای فرایندی است که همواره در گفتار سریع محاوره ای، در هجاهای بدون تکیه صورت می گیرد و طی آن واکه های بدون تکیه تغییر یافته و به واکه های دیگر گرایش می یابند. کاهش واکه‎ای در زبان فارسی در برخی موارد عبارت است ازگرایش واکه ‎ها به سوی واکههای دیگر که در هجاهای بدون تکیه و گفتار سریع محاوره‎ای روی می‎دهد، به این نوع کاهش، کاهش واکهای آوایی گویند. نوع دیگری از کاهش، تغییر و دگرگونی واکه ها در هجاهای بدون تکیه است که به دلیل افزوده شدن وند یا وندهایی صورت می گیرد که سبب جذب تکیه از هجای حامل واکه به سمت وند شده و درنتیجه واکه در هجای ضعیف و بدون تکیه قرار گرفته و به واکه دیگری تغییر می یابد. این نوع کاهش را کاهش واکه‎ای واجی می‎نامند. در این مقاله کاهش واکه‎ای آوایی با توجه به نظریات کراسوایت (۲۰۰۰) و هریس (۲۰۰۵) بررسی شده است. در زبان فارسی واکه‎های پایدار در هجاهای بدون تکیه تغییر چندانی نمی‎یابند، در حالی که واکه‎های ناپایدار به ویژه واکه‎های /e/ و /a/ در چنین هجاهایی به نسبت بسیار زیادی به یکدیگر و به واکه‎های پایدار گرایش می‎یابند. از این رو کاهش واکه‎‎ای در فارسی از یک رویکرد تلفیقی (hybrid) تبعیت می‎کند.       

کلیدواژه ها:

کاهش واکه ای ، کاهش رسایی ، بنیاد ، کاهش تقابل افزا ، کاهش مرکزگرایی ، کاهش مرکزگریزی