ارتباط کاربری اراضی با فرسایش خاک در زیرحوضه مندریجان در حوزه آبخیز سد زاینده رود

نوع و شدت فرسایش خاک در یک منطقه تابع شرایط اقلیمی، پستی و بلندی زمین، خاک و کاربری اراضی بوده که در این میان اهمیت کاربری اراضی به دلیل نقش موثر انسان بر آن نسبت به دیگر عوامل زیادتر است. در این تحقیق برای بررسی ارتباط کاربری اراضی با فرسایش خاک، حوزه آبخیز مندریجان واقع در سراب حوزه سد زاینده­ رود با مساحت ۲۳۰۰۰ هکتار انتخاب شد. به ­منظور انجام تحقیق از نقشه ­های کاربری اراضی و سیمای فرسایش خاک تهیه شده با استفاده از تصاویر ماهواره­ ای MSS سال ۱۹۷۹، TM سال­ های۱۹۹۰ و ۱۹۹۸ و هم­چنین ETM مربوط به سال ۲۰۰۲ استفاده شده است. سپس ارتباط وسعت هر یک از کاربری­ های اراضی با وسعت اشکال فرسایش و همچنین حضور هر یک از آن­ ها به ترتیب با استفاده از روابط رگرسیونی و آزمون کای­اسکوئر ارزیابی شد. نتایج به دست آمده از تحقیق بیان­گر ارتباط معنی­دار اکثر کاربری ­ها با انواع فرسایش، خصوصا فرسایش سطحی متوسط به شکل توان سوم با حداقل ضریب تبیین ۸۱ درصد و حداکثر خطای تخمین ۳۹.۶۵% است. نتایج آزمون کای­اسکوئر نیز بیان­گر عدم ارتباط معنی ­دار نوع کاربری اراضی با حضور اشکال فرسایش و ارتباط معنی ­دار عمده کاربری ها با وسعت اشکال فرسایش در سطح احتمال یک درصد بوده که ضرورت توجه به کاربری صحیح اراضی و اعمال شیوه ­های مدیریتی مناسب در منطقه را ایجاب می­ نماید.

کلیدواژه ها:

تصویر ماهواره ای ، تغییر کاربری اراضی ، سیمای فرسایش ، شدت فرسایش ، شرایط اقلیمی