بررسی اثر متقابل سرمایه انسانی و انباشت سرمایه در کشورهای منتخب منطقه منا: رویکرد سیستم معادلات همزمان

رشد و توسعه اقتصادی پایدار در کشورها نتیجه تعامل و استفاده بهینه از عوامل اثرگذار اقتصادی، اجتماعی و سیاسی با توجه به واقعیت آن کشورها است. در این بین سرمایه انسانی به عنوان مهم ترین عامل رشد و توسعه اقتصادی کشورها علاوه بر اثر مستقیم بر تولید، بر سایر عوامل تولید نیز اثرگذار بوده و از آن ها نیز تاثیر می پذیرد. از این رو، پژوهش حاضر به دنبال بررسی اثر متقابل بین سرمایه انسانی و انباشت سرمایه در کشورهای منتخب حوزه منا که مهمترین ویژگی آن ها وجود درآمدهای حاصل از منابع طبیعی است و همچنین در این پژوهش از رویکرد سیستم معادلات همزمان برای دوره زمانی ۲۰۱۹-۱۹۹۶ استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که سرمایه انسانی و انباشت سرمایه در کشورهای مورد مطالعه اثر مثبت و متقابل بر یکدیگر دارند و افزایش تورم به عنوان یکی از مهمترین متغیرهای کلان اقتصادی از طریق گسترش فضای نا اطمینانی اقتصادی، سبب کاهش انباشت سرمایه می شود. همچنین درآمدهای ناشی از فروش منابع طبیعی که یکی از ویژگی های بارز در کشورهای مورد مطالعه است، اثر منفی بر انباشت سرمایه و سرمایه انسانی دارد. و در نهایت، تولید ناخالص سرانه بدون نفت، تاثیر مثبت بر سرمایه انسانی در کشورهای مورد مطالعه داشته است

کلیدواژه ها:

سرمایه انسانی ، سرمایه فیزیکی ، سیستم معادلات همزمان ، کشورهای منطقه منا