بررسی شاخص های تحمل و حساسیت تاج خروس علوفه ای (.Amaranthus hypochondriacus L) تحت شرایط کم آبی از طریق تجزیه به مولفه اصلی

به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف کم ­آبیاری بر کیفیت و کمیت عملکرد گیاه تاج خروس علوفه ای، آزمایشی در سال های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ از طریق تجزیه وتحلیل کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در یک مزرعه تحقیقاتی در یزد انجام شد. عامل اصلی این مطالعه سطوح مختلف آبیاری، پس از چهار سطح تخلیه مجاز رطوبتی آب قابل استفاده با مقادیر ۵۰، ۶۰، ۷۰ و ۸۰ درصد و عامل فرعی سه رقم مختلف گیاه تاج خروس علوفه ای شامل سیم، خارکووسکی و لوورا در نظر گرفته شد. پارامترهایی همچون عملکرد، بهره وری آب کشاورزی، نسبت وزن برگ به ساقه، قطر ساقه، ارتفاع بوته و درصد پروتئین خام ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که افزایش فواصل آبیاری در مقایسه با تیمار آبیاری هنگام ۵۰ درصد تخلیه آب زمین که به میزان ۵۳.۶۵ تن بر هکتار عملکرد علوفه تر داشت، سبب کاهش به ترتیب ۲۲، ۴۵ و ۶۲ درصدی در عملکرد علوفه تر و همین طور سبب کاهش بهره وری آب، قطر ساقه و ارتفاع گیاه می گردد، درحالی که باعث افزایش درصد پروتئین خام و تا حدودی نسبت برگ به ساقه می گردد. علاوه بر این، برای تعیین مهم ترین شاخص های تنش از تجزیه وتحلیل مولفه های اصلی در سطوح مختلف کم ­آبیاری، میانگین هارمونیک و میانگین بهره وری به عنوان بهترین شاخص ها همراه با عملکرد علوفه خشک در شرایط تنش و بدون تنش، برای بررسی تحمل ارقام تاج خروس به شرایط کم آبی انتخاب شد. با توجه به یافته های میانگین های هارمونیک و بهره وری، نتیجه گرفته شد درحالی که رقم لوورا در شرایط بدون تنش و حتی با بروز تنش ملایم عملکرد بهتری داشت، ولی رقم سیم در شرایط تنش کم آبی متوسط و شدید، پایداری عملکرد بهتری از خود نشان داد.

کلیدواژه ها:

آمارانت ، بای پلات ، پروتئین خام ، عملکرد علوفه ، کم آبی