بررسی آزمایشگاهی تاثیر شیب جانبی کانال اصلی ذوزنقه ای بر پدیده فرسایش در تلاقی کانال های باز

تلاقی کانال ها و رودخانه ها دارای اهمیت زیادی در مطالعات مجاری روباز هستند. تغییر در مقدار و جهت سرعت و مقدار دبی جریان سبب می شود پدیده فرسایش بستر و سواحل در محل تلاقی اتفاق بیفتد. هدف اصلی این پژوهش، بررسی تاثیر شیب جانبی کانال اصلی روی حداکثر عمق فرسایش در محل تلاقی رودخانه ها است. بدین منظور ابتدا با آنالیز ابعادی، معادلات بی بعد درنظرگرفته شد و سپس با ساخت مدل فیزیکی تاثیر پارامترهای شیب جانبی کانال اصلی، نسبت دبی، عدد فرود ذره پایاب (Fg۳) و عدد فرود جریان پایاب روی حداکثر عمق فرسایش بستر در یک تلاقی ۹۰ درجه بررسی شد. نتایج پژوهش نشان داد که افزایش شیب جانبی کانال اصلی، نسبت دبی، عدد فرود ذره، عدد فرود جریان و کاهش عمق جریان سبب افزایش حداکثر عمق فرسایش بستر در محل تلاقی می شود. بهترین عملکرد کاهش آب شستگی مربوط به شیب جانبی ۴۵ درجه و در نسبت دبی ۲‎/۰ معادل ۴۶ درصد به دست آمد. معادله پیشنهادی ارائه شده برای پیش بینی حداکثر عمق نسبی فرسایش در محل تلاقی نشان می دهد که عدد فرود و عدد فرود ذره در پایاب، بیشترین تاثیر را در مقدار عمق نسبی فرسایش در مقایسه با سایر پارامترها مانند نسبت دبی، شیب جانبی کانال و عمق نسبی دارد.

کلیدواژه ها:

شیب جانبی کانال اصلی ، الگوی جریان ، نسبت دبی ، فرسایش بستر ، تلاقی کانال