شناسایی مناطق حساس به فرسایش خاک با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی(FAHP) مطالعه موردی: حوضه آبریز سد مهاباد

فرسایش خاک به عنوان یک رویداد طبیعی، به دلیل دخالتهای سودجویانه و غیرکارشناسانه انسان در سالهای اخیر افزایش یافته است. در این راستا توپوگرافی حوضه آبریز سد مهاباد که تماما کوهستانیست از این پدیده مستثنی نمی­باشد. هدف از انجام این مطالعه، اولویت بندی عوامل موثر بر تولید رسوب در حوضه سد مهاباد با استفاده از روشFAHP می­باشد. به این منظور از میان عوامل طبیعی موثر در وقوع فرسایش هفت عامل شیب، کاربری اراضی، زمان تمرکز زیرحوضه­ها، ارتفاع، بارش، لیتولوژی و فاصله از رود را انتخاب نموده و با استفاده از داده های حاصل از مدل­سازی معیارهای موثر در فرسایش با روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و طبقه بندی با روش منطق فازی نواحی با حساسیت بالا در برابر فرسایش شناسایی و نقشه نهایی پهنه بندی نواحی حساس به فرسایش در پنج کلاس استخراج گردید. برای ارزیابی صحت نقشه بدست آمده از شاخص SCAI استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می­دهد در حدود ۱۲/۱۰۲ کیلومتر مربع معادل ۱۵/۱۳ درصد از مساحت حوضه دارای پتانسیل "خیلی زیاد" در وقوع فرسایش و تولید رسوب می­باشد که در این میان زیرحوضه­های دهبکر، بنگوین، قزلجه، مرانه، میرسه و سیاه­قل دارای پتانسیل بیشتری هستند.

کلیدواژه ها:

فرسایش خاک ، مدل AHP ، مدل منطق فازی ، تابع عضویت خطی ، حوضه آبریز سد مهاباد