بررسی ارتباط دمای سطح آب شمال اقیانوس هند با بارش های فصلی ایران

در این پژوهش رابطه دمای شمال اقیانوس هند و بارش ۵۰ ایستگاه سینوپتیک طی دوره ۲۰۱۴-۱۹۶۱ مطالعه شد. با استفاده از سری زمانی داده ها، به روش پیرسون ارتباط بارش با نوسان و تغییرات واداشت دمایی بررسی شد. ابتدا داده های ماهانه دمای شمال اقیانوس هند از مرکز هواشناسی جهانی NOAA تهیه گردید. سپس با طبقه بندی شاخص NINDSST دو بازه ۵ ساله مقادیر بالا و پایین دما، نقشه های همدید تراز سطح زمین و ۵۰۰ هکتوپاسکال ترسیم شد. یافته ها نشان داد؛ هرچه دمای شمال اقیانوس هند بالاتر رود، به ترتیب بارش فصل پاییز با همبستگی ۱۷/۰ و سطح معنی داری ۰۳/۰ و فصل تابستان با همبستگی ۱۲/۰ و سطح معنی داری ۰۵/۰ در بیشتر نقاط کشور افزایش می یابد، اما بارش فصل زمستان و بهار تغییر معناداری نمی کنند. سازوکار حاصل از واکاوی همدید نشان دهنده تقویت بیشتر ناوه مدیترانه و کم فشار دریای سرخ (در فصل پاییز) هم زمان با افزایش دمای شمال اقیانوس هند و افزایش بارش این سامانه ها است، اما در دماهای پایین، عمدتا در فصل پاییز شرایط همدید منطقه، وارونه می شود و بارش کاهش می یابد.

کلیدواژه ها:

دمای سطح آب اقیانوس هند ، پیوند از دور ، بارش ایران