مکانیزم های تحمل تنش شوری در گیاهان از دیدگاه فیزیولوژیکی و مولکولی

تنش­های محیطی مهم­ترین عامل کاهش­دهنده عملکرد گیاهان و محصولات کشاورزی در سطح ایران و جهان هستند. چنانچه تنش­های محیطی حادث نمی شدند، عملکردهای واقعی باید برابر با عملکردهای پتانسیل گیاهان می­بود؛ در حالی­که در بسیاری از گیاهان زراعی و باغی متوسط عملکرد واقعی گیاهان ۲۰-۳۰ درصد عملکرد پتانسیل آنان است. در نقاط خاصی از کره زمین به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی، عوامل تنش­زا در تولید محصولات کشاورزی تاثیر منفی بیشتری دارند و کشاورزی در آن مناطق با تحمل هزینه بیشتر و بازده کمتر صورت می­گیرد. ایران یکی از این کشورهاست که در اکثر نقاط آن تنش­های غیر­زنده مهمی نظیر خشکی، شوری، باد، دما و تنش­های زنده، موجب کاهش عملکرد و از بین رفتن حاصلخیزی خاک و در مواردی عدم امکان تداوم کشاورزی گردیده است. برای توسعه واریته های متحمل به شوری در مناطق شور یک رویکرد یکپارچه از ترکیب ابزارهای مولکولی با روش های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ضروری است؛ بنابراین مطالعه جنبه های مختلف تنش و بررسی جامع از پیشرفت های تحقیقاتی بزرگ در مکانیسم های بیوشیمیایی، فیزیولوژیکی و مولکولی که سازگاری گیاه و تحمل به تنش شوری را تنظیم می کنند، می تواند کمک شایان توجهی به درک مکانیسم مقاومت و توسعه ارقام مقاوم به تنش نماید. بیوتکنولوژی، به عنوان روشی قدرتمند و موثر می تواند در کنترل تنش های مختلف، مفید باشد. تحقیقات بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک با هدف افزایش بازده از یک سو و جلوگیری از خسارات و ضایعات از سوی دیگر، این امکان را می دهد تا با حداقل ضایعات زیست محیطی و صرف حداقل سرمایه، مشکلات این بخش را حل و موجبات افزایش تولید محصولات زراعی را در سطح کلان و با هدف توسعه پایدار فراهم کند. در این تحقیق سعی شده است تعریفی از تنش های محیطی و تاثیر تنش شوری بر روی گیاه و مکانیسم های مقابله گیاهان با این تنش مورد بحث قرار گیرد.  

کلیدواژه ها:

بیوتکنولوژی ، تنش ، شوری ، عملکرد