صلاحیت محاکم کیفری ایران در جرایم ارتکابی در خارج از کشور

از موضوعات مهم مورد بررسی در نظام های کیفری تمامی کشور ها بحث صلاحیت می باشد. صلاحیت بنا به دامنه شمول تعارفمتفاوتی دارد. صلاحیت کیفری به معنای عام آن عبارت است از شایستگی تقنین، رسیدگی و اعمال مقررات کیفری.اما صلاحیت به معنای خاص را شایستگی و قابلیت اعمال قوانین جزایی یک کشور در رسیدگی به جرایمی که در داخل یا خارج ازآن کشور ارتکاب می یابد تعریف نموده اند. (پوربافرانی ۱۳۸۱ ، ۱۶۳)صلاحیت خود به دو دسته سرزمینی و فراسرزمینی تقسیم می شود. صلاحیت سرزمینی به معنای اهلیت کشور محل وقوع جرم درتعقیب، محاکمه و مجازات مرتکبان است و تمامی جرایم اعم از مهم یا کم اهمیت و همه مرتکبان اعم از تبعه یا بیگانه را در برمی گیرد. (میرمحمدصادقی و ایزدیار ۱۳۹۲ ، ۶)از زمان معاهده وستفالی بر اساس اصل حاکمیت کشور ها تنها ذی حق اعمال صلاحیت خود دولت ها بوده و نتیجتا عدم مداخلهپررنگ سایر دولت ها در امور یکدیگر بود؛ یعنی اصل درون مرزی بودن حقو ق کیفری و اصل برابری دولتها. با چنین پیشینهای امروزه همچنان اصل بر صلاحیت سرزمینی است و سایر اصول استثنائات این اصل هستند. (طهماسبی ۱۳۹۶ ب، ۱۱۵ - ۱۱۴)