برآورد میزان تبخیر - تعرق و ضریب گیاهی گیاه دارویی خرفه به روش لایسیمتری در شهرستان شیراز

تعیین دقیق نیاز آبی گیاهان نقش اساسی در تعیین ابعاد تاسیسات آب، برنامه ریزی آبیاری، افزایش بهره وری و راندمان آبیاری دارد. دقیق ترین و استانداردترین روش تعیین آب مورد نیاز گیاهان، روش بیلان آب با استفاده از لایسیمتر می باشد. گیاه خرفه به عنوان یک گیاه دارویی از اهمیت ویژه‎ای در مناطق مختلف جهان برخوردار است. خرفه با بسیاری از شرایط نامطلوب مانند خشکی، شوری و کمبود مواد غذایی سازگار است. براین اساس، پژوهشی با هدف تعیین ضریب گیاهی (K_C) گیاه دارویی خرفه و با استفاده از سه لایسیمتر زهکش‎دار در طول فصل زراعی ۱۳۹۶ در شهرستان شیراز اجرا گردید. تبخیر- تعرق روزانه واقعی به روش بیلان آب در لایسیمترها برآورد شد و تبخیر- تعرق مرجع با استفاده از گیاه چمن ۱۲ سانتی‎متری (گیاه مرجع) محاسبه گردید .از تقسیم تبخیر-تعرق واقعی بر تبخیر- تعرق مرجع، ضریب گیاهی روزانه برای طول دوره رشد مورد مطالعه اندازه‎گیری شد. در پایان فصل و در مراحل مختلف رشد، مقادیر مربوط به ضرایب گیاهی خرفه شامل مراحل ابتدایی، توسعه، میانی و نقطه انتهایی به ترتیب برابر ۹/۰، ۱/۱، ۴/۱ و ۸/۰ بدست آمد. نیاز آبی فصلی گیاه خرفه در منطقه مورد مطالعه ۹۷/۳۵۸ میلیمتر محاسبه گردید. میانگین تبخیر و تعرق دوره ابتدایی ۶۸ میلیمتر، دوره توسعه و رشد ۶/۸۷ میلیمتر، دوره میانی ۱۱/۹۶ میلیمتر و دوره پایانی ۲۴/۱۰۷ میلیمتر بدست آمد. نتیجه گیری کلی این تحقیق کشت این گیاه کم مصرف آب در مناطق خشک و نیمه خشکی ازجمله شهرستان شیراز است.

کلیدواژه ها:

بیلان آبی ، تبخیر-تعرق ، خرفه ، نیاز آبی