شناسایی ویژگیهای مهم خاک بر عملکرد باغات انجیر در دو منطقه معمولان و پلدختر استان لرستان

با توجه به محدودیتهای افزایش سطح زیر کشت، مطالعات بر تلاش برای افزایش عملکرد در واحد سطح و شناخت عوامل موثر بر آن متمرکز گردیده است. طبق آمار وزارت جهاد کشاورزی، استان لرستان یکی از مهمترین مناطق تولید کننده انجیر آبی در ایران میباشد. با وجود این عمده مطالعات انجام شده در کشور در خصوص تاثیر عوامل مختلف بر عملکرد انجیر دیم میباشد. از این رو تحقیق حاضر با هدف بررسی ویژگیهای مهم و موثر خاک بر عملکرد انجیر سیاه در این استان انجام گردید. بدین منظور ۱۲ باغ در شهرستان پلدختر ( جنوب استان لرستان) و در دو منطقه معمولان و بابازید انتخاب شد. در هر باغ یک نمونه خاک سطحی تهیه گردید و pH و EC گل اشباع، آهک، کربن آلی، فسفر قابل جذب، بافت خاک، درصد اشباع و درصد سنگ و سنگریزه در سه تکرار اندازه گیری شد. عملکرد باغ از طریق پرسشنامه در هر هکتار تخمین زده شد. به منظور مطالعه اثرات خصوصیات خاک بر عملکرد انجیر، از تجزیه تحلیل آماری و رابطه رگرسیونی چندمتغیره با استفاده نرمافزار SPSS استفاده گردید. نتایج نشان داد pH خاک کمترین و عملکرد بیشترین تغییرپذیری (به ترتیب ضریب تغییرات <۱۰ و ۹۰ درصد) را در مناطق مورد مطالعه داشتند. ضریب تغییرات بقیه ویژگیها بین این دو مقدار بود. مدل رگرسیونی بدست آمده نیز مشخص کرد مهمترین ویژگیهای موثر بر عملکرد انجیر درصد شن، ماده آلی، سنگ و سنگریزه و واکنش خاک هستند که ۶۵ درصد از تغییرات عملکرد را بر عهده دارند . به طور کلی از نتایج تحقیق حاضر میتوان دریافت، برای تولید مناسب و اقتصادی نیاز به اعمال مدیریت صحیح در جهت کنترل pH و ارتقای ماده آلی خاک بوده علاوه بر اینکه ارزیابی اراضی و یافتن بهترین مکان در زمان احداث باغ نیز برای دستیابی به مدیریت پایدار لازم و ضروری است.

کلیدواژه ها:

انجیر سیاه ، عملکرد ، ویژگیهای خاک