رموز اسطوره ای اعداد در عرفان ( با توجه به متون برگزیده نثر عرفانی تا قرن هفتم هجری قمری )

بازتاب و تاثیر اسطوره در زمینه­های گوناگون زندگی انسان پسا­اساطیری، امری واضح و آشکار و تایید­شده­است. به­نظر­می­رسد عرفان نیز یکی از مقوله­هایی­است که گاه تحت تجلی و تاثیر اسطوره قرار­گرفته­است. یکی از این تجلی­ها را می­توان در کارکرد مختلف اعداد و رازناکی آنان در متون اساطیری و عرفانی پیگیری­کرد. در این مقاله به شیوه توصیفی _ تحلیلی، تجلی و بازتاب محسوس و نامحسوس کارکردهای اعداد مقدس اسطوره­ای در متون برگزیده نثر عرفانی فارسی تا قرن هفتم ه.ق بررسی­شده­است. البته این تشابهات هرگز دلیل تاثیرپذیری صرف و آگاهانه عرفان از اساطیر نیست، زیرا این تجلی­ها در زمینه­های دیگر اندیشه­های جامعه بشری نیز مشاهده­می­شود و مورد واکاوی قرار گرفته­اند. نتایج پژوهش حاضر، حاکی­از­آن­است که گروهی از اعداد، از جمله: یک، دو، سه، چهار و هفت با مضرب­هایشان( چهل، هفتاد و... )، پنج، شش، دوازده و هزار، خودآگاه یا ناخودآگاه با­توجه­به ضمیر مشترک جمعی انسان­ها، میان دو مقوله اسطوره و عرفان مشترک­بوده، کارکردهایی مانند: وحدت و یگانگی، کثرت و فراوانی، تکامل، تقدس و رازناکی دارند.

کلیدواژه ها:

اسطوره ، عرفان ، کارکرد ، اعداد مقدس