ارزیابی کیفیت آب رودخانه های بابلرود و خرون جهت زیست آبزیان و پرورش ماهی براساس شاخص BCWQI

 با توجه به اهمیت رودخانه ­های بابلرود و خرون در تامین آب کشاورزی و پرورش ماهی اطراف این رودخانه ­ها و هم­ چنین تخلیه آلاینده ­های متعدد به آن ­ها، ارزیابی کیفی آب این رودخانه ­ها ضروری به ­نظر می ­رسد. از طرفی ارائه تصویر صحیح از وضعیت کیفی آب­ های سطحی باعث می­ گردد تا هر گونه تصمیم­ گیری مدیریتی که اثرات زیست محیطی آن به ­صورت مستقیم و یا غیرمستقیم متوجه آب­ های سطحی کشور باشد، با آگاهی بیش­ تری اتخاذ گردد. در این تحقیق که از نوع مقطعی می ­باشد، نمونه ­برداری در طی یک دوره یک­ ساله (از شهریور ۱۳۹۷ تا شهریور ۱۳۹۸)، از هفت ایستگاه در رودخانه ­های بابلرود و خرون و به­ صورت ماهانه انجام پذیرفت. پاراسنجه ­های مورد مطالعه عبارت بودند از: اسیدیته، هدایت الکتریکی، درجه حرارت، کل مواد جامد معلق، اکسیژن محلول، اکسیژن مورد نیاز شیمیایی، نیتریت، نیترات، فسفات، کلرید، یون سولفات و کلی­فرم مدفوعی و برخی از فلزات سنگین، شامل کبالت، سرب، منگنز، روی، آهن، کروم و نیکل که به ­صورت فصلی مورد اندازه ­گیری قرار گرفتند. داده ­های حاصل از آزمایش با استفاده از شاخص کیفی BCWQI تجزیه و تحلیل گردید. براساس شاخص BCWQI، کیفیت کلی آب رودخانه در تمام ایستگاه های مورد مطالعه برای آبزیان و پرورش ماهی ضعیف ولی جهت مصارف کشاورزی، متوسط ارزیابی گردید. به­ طوری ­که از نظر pH، درجه حرارت و املاح محلول مساعد بوده ولی از نظر اکسیژن محلول جهت آبزیان در حد نامساعد ارزیابی گردید. هم­ چنین به­ علت کدورت آب در ۲ رودخانه و تقریبا تمام طول دوره مطالعه ضمن اثر منفی بر فتوسنتز در جوامع آبزیان، باعث افزایش استرس می­ شود. درخصوص املاح محلول عمدتا در محدوده قابل قبول قرار داشتند. فلزات سنگین نیز تقریبا در تمام ایستگاه ­ها بیش از حد مجاز وجود داشته اند که شرایط نامناسب را از نظر سلامتی ایجاد می کند. در چنین شرایطی لازم است تا کارهای پیشگرانه و احتیاطی جهت حفظ اکوسیستم در نظر گرفته شود.

کلیدواژه ها:

بابلرود ، خرون ، BCWQI ، فلزات سنگین ، اکوسیستم ، آبزیان