بررسی حساسیت واحدهای سنگی به فرسایش با استفاده از ویژگی های کانی شناسی

لازمه حفاظت از منابع خاک، مدیریت و ارائه راهکارهای مناسبی می باشد که با شناخت ماهیت واحدهای سنگی و اطلاع از اهمیت نسبی منابع اصلی رسوب حاصل می شود. هدف از مطالعه حاضر تعیین سهم هرکدام از واحدهای سنگی در تولید رسوب و تشخیص وضعیت فرسایشی آن ها می باشد. بدین منظور پس از نمونه برداری از منابع رسوب و رسوبات موجود در بستر آبراهه های حوزه آبخیز خیاوچای، اقدام به عملیات دانه بندی ذرات به روش خشک شد. سپس الک های ۶۰۰ میکرون و چهار میلی متر به عنوان الک های شاخص انتخاب شدند و با انتخاب ۱۰۰ دانه رسوبی از هر نمونه، بررسی های کانی شناسی با استفاده از بینوکلر با بزرگنمایی ۴۰ برابر و با توجه به واقعیت رسوبی منطقه، صورت پذیرفت و جنس کانی ها و خرده سنگ ها تعیین و با شمارش تعداد آن ها و تعیین سهم هرکدام از کانی ها و خرده سنگ ها، نتایج را با واحدهای سنگ شناسی مقایسه و تطبیق داده، سنگ و واحد تولیدکننده هرکانی و خرده سنگ و درصد سهم هر واحد سنگی در تولید رسوب مشخص شد. نتایج نشان داد واحد سنگی Qvl با ۵۱/۴۵ درصد بیش ترین سهم را در تولید رسوب حوضه دارد که با نمره کل شاخص فرسایش ۱۴/۱۰۵۳ در وضعیت فرسایشی خیلی شدید قرار دارد که به دلیل تخریب مکانیکی گسترده و نیز گسترش آن در دو طرف زهکش اصلی کاملا توجیه پذیر است. پس از واحد سنگ شناسی Qvl ، واحد Qds۲ و Qvb به ترتیب با ۸۷/۳۰ و ۵۴/۱۰ درصد بیش ترین سهم در تولید رسوب را داشته و واحد Qtasl با ۲۲/۱ درصد کم ترین سهم را دارا می باشد.

کلیدواژه ها:

انگشت نگاری ، پتانسیل رسوب زایی ، حوزه آبخیز خیاوچای ، شاخص فرسایش ، فرسایش پذیری