ارزیابی شبیه سازی عملکرد، بهره وری آب گیاه آفتابگردان و شوری خاک تحت تنش های آبی و شوری با استفاده از مدل AquaCrop

مدل AquaCrop ابزاری توانمند در شبیه سازی پاسخ گیاه به مدیریت های مختلف کمی و کیفی آبیاری می باشد که توسط سازمان جهانی خواروبار (FAO) توسعه یافته است. در این تحقیق جدیدترین نسخه این مدل (V. ۶) به منظور شبیه سازی عملکرد، بهره-وری آب گیاه آفتابگردان و شوری خاک تحت مدیریت های مختلف آبیاری با آب شور مورد ارزیابی قرار گرفت. داده های مزرعه ای موردنیاز برای واسنجی و صحت سنجی مدل طی دو سال زراعی (۱۳۹۳ و ۱۳۹۴) جمع آوری شد. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی شامل دو فاکتور مدیریت کمی آبیاری در دو سطح (آبیاری کامل و آبیاری ناقص ریشه در سطح ۷۵ درصد) و مدیریت کیفی آب آبیاری در سه سطح (آب غیرشور، آب شور و تناوب آب شور و غیرشور) و در سه تکرار اجرا شد. با وجود کاهش ۱/۳ – ۳۲ درصدی در عملکرد دانه تحت تیمارهای مختلف آبیاری در مقایسه با FI (۴۷۰۶ و ۴۳۶۷ کیلوگرم در هکتار به ترتیب در سال ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴)، تیمار PRD۱ کاهش جزئی ۱/۳% و ۵% را به ترتیب در سال ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ نتیجه داد. تیمار FI حداکثر WPET (۹/۰ و ۸۴/۰ کیلوگرم بر مترمکعب به ترتیب در سال ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴) را داشت و تیمارهایPRD۱، PRD۳، FSI، SI و PRD۲ در رتبه های بعدی قرار گرفتند. نتایج آنالیز حساسیت نشان داد که حساسیت مدل نسبت به رطوبت حجمی خاک در نقطه اشباع و ظرفیت زراعی خاک، حداکثر پوشش تاجی، شاخص برداشت مرجع، مدت زمان کاشت تا گلدهی، مدت زمان کاشت تا حداکثر پوشش تاجی و ضریب رشد پوشش تاجی بیشتر از سایر پارامترهاست.

کلیدواژه ها:

آب شور ، آبیاری ناقص ریشه ، شوری خاک ، مدل شبیه سازی ، مدیریت کیفی آبیاری