تجزیه الکتروفورزی فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان تحت تنش خشکی در ژنوتیپ های گندم پاییزه در مرحله پنجه زنی

تنش خشکی یکی از مهم ترین تنش هایی است که از رشد گیاهان جلوگیری می کند. در این پژوهش، اثر تنش خشکی بر میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان کاتالاز (CAT)، سوپراکسید دیسموتاز (SOD) و پراکسیداز (POX) در سه گروه از گندم های پاییزه حساس، بینابین و متحمل به خشکی در مرحله پنجه زنی تحت سه شرایط آبی عادی (FC۹۰%)، تنش متوسط (FC۶۰%) و تنش شدید (FC۳۰%)  مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی در سه تکرار اجرا شد و سه آنزیم مورد نظر در مرحله پنجه زنی مورد ارزیابی قرار گرفتند. فعالیت آنزیم ها در بافت های برگی با الکتروفورز در ژل های آکریلامید افقی ۵/۷% بررسی شد. در این مطالعه چهار آیزوازیم برای POX، یک آیزوازیم برای CAT و دو آیزوازیم برای SOD شناسایی شد. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که تنش خشکی اثر معنی داری بر فعالیت کلیه آنزیم ها داشت. میزان فعالیت آنزیمی در تنش شدید خشکی نسبت به حالت عادی در اکثر آنزیم ها افزایش یافت، به طوری که درصد افزایش فعالیت آنزیم های POX۱، POX۲، POX۳ و POX۴ نسبت به شرایط آبیاری عادی ترتیب ۳۹، ۸۶، ۷۵ و ۲۰ درصد و آنزیم های CAT، SOD۱ و SOD۲ به ترتیب ۳۱، ۱۰و ۱۵ درصد بود. نتایج حاصل نشان داد که از بین آنزیم های مورد مطالعه، آیزوازیم های SOD تغییر فعالیت کمی داشتند و از این رو در مرحله پنجه زنی نقش کمرنگی در محافظت گیاه از تنش خشکی ایفا می کنند، در حالی که آنزیم پراکسیداز افزایش فعالیت بیشتری در شرایط تنش خشکی از خود نشان داد و به نظر می رسد آنزیم پراکسیداز به عنوان یکی از آنزیم های مهم، نقش موثری جهت افزایش مقاومت گندم در مقابل تنش ناشی از خشکی بر عهده دارد.

کلیدواژه ها:

الکتروفورز افقی ، فعالیت آیزوزایمی ، تنش اکسیداتیو ، گندم