اثر تنش خشکی انتهایی بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های گندم نان
محل انتشار: فصلنامه تحقیقات غلات، دوره: 5، شماره: 4
سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 198
فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_CRGU-5-4_004
تاریخ نمایه سازی: 3 آبان 1400
چکیده مقاله:
به منظور بررسی اثر تنش خشکی انتهایی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم نان آزمایشی با ۳۵ لاین و ژنوتیپ به صورت طرح کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار تحت شرایط آبیاری معمولی (آبیاری بر اساس نیاز آبی گیاه) و تنش خشکی انتهای فصل (قطع کامل آبیاری از شروع مرحله گلدهی) در سال زراعی ۸۸-۱۳۸۷ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی داراب انجام شد. تنش خشکی (شرایط نرمال رطوبتی و تنش خشکی انتهایی) به عنوان فاکتور اصلی و ژنوتیپهای گندم به عنوان فاکتور فرعی آزمایش در نظر گرفته شدند. صفات مورد مطالعه شامل عملکرد، اجزای عملکرد و کاهش دمای سطح کانوپی بودند و به منظور انتخاب ژنوتیپهای متحمل به خشکی شاخصهای شدت تنش (SI)، شاخص حساسیت به تنش (SSI)، شاخص تحمل به تنش (STI)، میانگین تولید (MP)، میانگین هندسی تولید (GMP) و شاخص تحمل (TOL) نیز ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی سبب کاهش عملکرد و اجزای عملکرد دانه شد، بهطوری که میانگین عملکرد در شرایط نرمال ۴۶۹۱ کیلوگرم در هکتار و در شرایط تنش خشکی انتهایی ۳۶۵۹ کیلوگرم در هکتار بود. همبستگی بین عملکرد دانه با میزان کاهش دمای کانوپی در هر سه مرحله اندازهگیری آن از زمان گلدهی تا رسیدگی فیزیولوژیک و نیز با میانگین هر سه مرحله هم در شرایط بدون تنش و هم در شرایط تنش خشکی، متوسط تا نسبتا بالا برآورد شد. بهطور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از کاهش دمای کانوپی به عنوان یک معیار با سرعت بالا در اندازهگیری، میتواند جهت انتخاب ارقام با عملکرد بالا در نسلهای اولیه برنامههای اصلاحی مفید باشد. بررسی شاخصهای تحمل به تنش نیز نشان داد که شاخصهای MP، GMP و STI برای انتخاب ارقام با عملکرد بالا و متحمل به خشکی از کارایی بهتری برخوردار هستند. هر سه شاخص، ژنوتیپهای ۱۴ و ۱۶ را که در هر دو محیط دارای عملکرد بالایی بودند، به عنوان ژنوتیپهای متحمل به خشکی معرفی کردند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مجید رجایی
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس (ایستگاه داراب)
سیروس طهماسبی
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس (ایستگاه داراب)
محمد جواد بیدادی
دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
کاووس زارع
مدرس آموزشکده کشاورزی فسا
شهاب سرفرازی
کارشناس ارشد زراعت مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان داراب
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :