اثر رطوبت شلتوک، دمای خشک کن و نوع سفیدکن بر درصد برنج سالم و ویژگی های کیفی برخی از ارقام برنج متداول در شمال ایران

     ارقام مختلف شلتوک به دلیل ویژگی­های ذاتی متنوع، واکنش های متفاوتی نسبت به شرایط خشک­کردن و عملیات تبدیل نشان می­دهند. از این­رو، تعیین عوامل مطلوب خشک­کردن شلتوک و انتخاب سیستم تبدیل مناسب می تواند نقش به سزایی درکاهش ضایعات در فرآیند تبدیل داشته باشد. در این راستا، به­منظور مطالعه اثر عوامل خشک­کردن شلتوک و نوع سفیدکن بر درصد برنج سالم و ویژگی­های کیفی دو رقم برنج محلی و دو رقم پرمحصول شمال ایران، از آزمایش فاکتوریل چهار فاکتوره در قالب طرح کاملا تصادفی استفاده شد. چهار فاکتور شامل نوع رقم در چهار سطح (هاشمی و طارم، گوهر و کشوری)، نوع سفید کن در دو سطح (سایشی و مالشی)، رطوبت نهایی شلتوک در دو سطح (۱۰-۹ و ۱۲-۱۱ درصد) و دمای خشک کن در دو سطح (۴۰ و۵۰ درجه سلسیوس) بودند. نتایج نشان داد که جذب آب ارقام گوهر و کشوری کمتر از ارقام هاشمی و طارم بود، اما اثر نوع سفیدکن بر جذب آب معنی دار نبود. بیشترین و کمترین از دست دادن مواد جامد نیز به­ترتیب متعلق به ارقام گوهر و طارم بود. در مجموع مقایسه فاکتورهای مورد مطالعه در این تحقیق نتایج نشان دادکه خشک کردن شلتوک با دمای۴۰ درجه سلسیوس و رطوبت نهایی۱۲-۱۱ درصد و به کارگیری سفید کن سایشیبرای تبدیل ارقام محلی و پرمحصولباعث تولید برنج سالم بیشتری شد، امابرای تبدیل شلتوک با سیستم اصطکاکی، رطوبت نهایی۱۰-۹ درصد منجر به تولید برنج سالم بیشتری شد.

کلیدواژه ها:

ارقام پرمحصول ، ارقام محلی ، دمای خشک کن ، سفیدکن اصطکاکی ، سفیدکن سایشی