تعیین آستانه تحمل به شوری لاین های امیدبخش گندم تحت شرایط گلخانه و مزرعه
محل انتشار: فصلنامه تحقیقات غلات، دوره: 9، شماره: 3
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 283
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_CRGU-9-3_004
تاریخ نمایه سازی: 3 آبان 1400
چکیده مقاله:
این پژوهش بهمنظور مقایسه تحمل به شوری لاینهای امیدبخش گندم طی سالهای ۹۶-۱۳۹۴ انجام شد. آزمایش گلخانهای در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج و آزمایش مزرعهای در مرکز ملی تحقیقات شوری در یزد انجام شد. تیمارها در آزمایش گلخانهای شامل شوری آب آبیاری در دو سطح (۲ و ۱۴ دسیزیمنس بر متر) و پنج ژنوتیپ گندم (MS-۸۹-۱۲، MS-۸۹-۱۳، MS-۹۰-۱۳، MS-۹۰-۱۵ و نارین بهعنوان شاهد) و در آزمایش مزرعه ای شامل شوری آب آبیاری در پنج سطح (۲، ۵، ۸، ۱۱و ۱۴ دسیزیمنس بر متر) و همان پنج ژنوتیپ گندم بودند. نتایج آزمایش گلخانه ای نشان داد که تنش شوری ۱۴ دسیزیمنس بر متر موجب کاهش ارتفاع بوته، سطح برگ، وزن تر و خشک شاخساره و طول و وزن خشک ریشه در همه ژنوتیپها و افزایش شاخص کلروفیل فقط در لاین MS-۸۹-۱۲ شد. رقم نارین و سپس لاینهای MS-۹۰-۱۵ و MS-۹۰-۱۳ با کمترین درصد کاهش صفات در اثر تنش شوری، بهعنوان متحملترین ژنوتیپ ها تعیین شدند. نتایج آزمایش مزرعهای نیز نشان داد که تنش شوری، بسته به شدت آن، با کاهش معنیدار ارتفاع بوته، طول سنبله، تعداد سنبلک بارور در سنبله، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه همراه بود و از اینرو کاهش قابلتوجه عملکرد دانه و زیستتوده را بههمراه داشت. تحت تیمار شاهد (شوری دو دسیزیمنس بر متر)، بیشترین و کمترین عملکرد دانه بهترتیب از ژنوتیپهای MS-۹۰-۱۳ (۹۱/۶ تن در هکتار) و نارین (۸۱/۵ تن در هکتار) و تحت شرایط شوری ۱۴ دسیزیمنس بر متر، بیشترین و کمترین عملکرد بهترتیب از ژنوتیپهای نارین (۲۳/۳ تن در هکتار) و MS-۹۰-۱۵ (۵۱/۱ تن در هکتار) بهدست آمد. آستانه تحمل به شوری نیز برای ژنوتیپهای MS-۸۹-۱۳، MS-۹۰-۱۳، MS-۹۰-۱۵، نارین و MS-۸۹-۱۲ بهترتیب برابر با ۴۱/۷، ۳۰/۶، ۹۲/۴، ۸۴/۴ و ۲۰/۴ دسیزیمنس بر متر برآورد شد. نتایج نشان داد که در شوری های کمتر از هشت دسیزیمنس بر متر، لاین MS-۸۹-۱۳ دارای تحمل بالایی به شوری بود، ولی در شوریهای بالاتر، مشابه با آزمایش گلخانهای، رقم نارین و لاین MS-۹۰-۱۳ تحمل بیشتری داشتند. با توجه به یکسان بودن تقریبی نتایج گلخانهای و مزرعهای، لاین MS-۹۰-۱۳ برای شرایط شوری کم و رقم نارین و لاین MS-۹۰-۱۵ برای شرایط شوری بالا مناسب و با رعایت ملاحظات قابل توصیه هستند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مهدی شیران تفتی
محقق، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران
هادی پیراسته انوشه
استادیار پژوهش، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران
اشکبوس امینی سفیداب
استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :