ارزیابی قرائت های نظریه عینیت صفات با ذات الهی با تاکید بر رویکرد صدرایی

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 342

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IPHD-16-28_001

تاریخ نمایه سازی: 18 مهر 1400

چکیده مقاله:

اتصاف ذات الهی به صفات ثبوتی حقیقی و نحوه سازگاری آن با بساطت ذات، مهم ترین چالشی است که از گذشته دور، کانون بررسی الهی دانان ادیان ابراهیمی بوده، در پاسخ آن، دیدگاه هایی نظیر «زیادت صفات بر ذات»، «نیابت ذات از صفات» و «عینیت صفات حقیقی با ذات» مطرح شده است. دیدگاه اخیر که مورد پذیرش اندیشوران زیادی در الهیات یهودی، مسیحی و اسلامی قرار گرفته، همواره در هاله ای از ابهام بوده و تفسیرهای مختلفی برایش ذکر شده است که جستار حاضر به تقریر و ارزیابی مهم ترین آن ها می پردازد. از رهگذر این جستار آشکار می شود که صدرالمتالهین با بهره گیری از مبانی حکمت متعالیه به ویژه نحوه تحقق مفاهیم فلسفی و اندماجی انگاری آن ها در ذات، تفسیر ژرفی از این نظریه ارائه نموده که ضمن پذیرش تغایر مفهومی صفات و ذات و نفی سلبی انگاری صفات ثبوتی، آن ها را به عین وجود ذات و با حیثیت اندماجی آن موجود می داند.

کلیدواژه ها:

عینیت صفات با ذات ، زیادت صفات بر ذات ، نیابت ذات از صفات ، صفات حقیقی

نویسندگان

محمد علی اسماعیلی

دانشجوی دکتری فلسفه اسلامی جامعه المصطفی العالمیه

مهری چنگی اشتیانی

استادیار دانشکده فنی شریعتی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آمدی، سیف الدین علی بن محمد، غایه المرام فی علم ...
  • آملی، سیدحیدر، نقد النقود فی معرفه الوجود، تهران، وزارت فرهنگ ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله، التعلیقات، تحقیق عبدالرحمن بدوی، قم، ...
  • همو، المبدا و المعاد، به اهتمام عبدالله نورانی، تهران، موسسه ...
  • ابن میثم بحرانی، کمال الدین میثم بن علی، شرح نهج ...
  • همو، قواعد المرام فی علم الکلام، چاپ دوم، قم، کتابخانه ...
  • ابن میمون قرطبی اندلسی، موسی، دلاله الحائرین، تحقیق حسین اتای، ...
  • اسماعیلی، محمدعلی، شرح رساله طلب و اراده امام خمینی، قم، ...
  • اشعری، ابوالحسن علی بن اسماعیل، اللمع فی الرد علی اهل ...
  • همو، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، چاپ سوم، آلمان، فرانس ...
  • افلوطین، دوره آثار فلوطین، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران، خوارزمی، ۱۳۶۶ ...
  • ایلخانی، محمد، تاریخ فلسفه در قرون وسطی و رنسانس، تهران، ...
  • بهمنیار بن مرزبان، التحصیل، تصحیح و تعلیق مرتضی مطهری، چاپ ...
  • تفتازانی، سعدالدین مسعود بن عمر، شرح المقاصد، مقدمه و تحقیق ...
  • توکلی، نسرین، و محمدعلی اسماعیلی، «تفسیر معقولات ثانی فلسفی در ...
  • جرجانی، میرسیدشریف علی بن محمد، شرح المواقف للقاضی عضدالدین عبدالرحمن ...
  • جوادی آملی، عبدالله، رحیق مختوم، چاپ سوم، قم، اسراء، ۱۳۸۶ ...
  • جوینی، امام الحرمین عبدالملک بن عبدالله، الشامل فی اصول الدین، ...
  • همو، کتاب الارشاد الی قواطع الادله فی اصول الاعتقاد، بیروت، ...
  • حسینی طهرانی، سیدهاشم، توضیح المراد (تعلیقه علی شرح تجرید الاعتقاد)، ...
  • حفنی، عبدالمنعم، موسوعه فلاسفه و متصوفه الیهودیه، بی جا، مکتبه ...
  • دوانی، جلال الدین محمد، سبع رسائل؛ رساله اثبات الواجب الجدیده، ...
  • رامین، فرح، و مریم سیفعلی پور، «مفاهیم کلی در فلسفه ...
  • سعدیا الفیومی، سعید بن یوسف، کتاب الامانات و الاعتقادات، بر ...
  • سهروردی، شهاب الدین یحیی بن حبش، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، ...
  • سیوری حلی (فاضل مقداد)، جمال الدین مقداد بن عبدالله، ارشاد ...
  • همو، النافع یوم الحشر فی شر الباب الحادی عشر، تهران، ...
  • شرباک، دن کوهن، فلسفه یهودی در قرون وسطی، ترجمه علی ...
  • شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، چاپ سوم، قم، ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه ...
  • همو، الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، چاپ دوم، مشهد، مرکز ...
  • همو، شرح اصول الکافی، چاپ دوم، تهران، موسسه مطالعات و ...
  • صدوق، محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه ...
  • همو، التوحید، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۹۸ ق ...
  • طباطبایی، سیدمحمدحسین، مجموعه رسائل العلامه الطباطبائی، تحقیق صباح الربیعی، قم، ...
  • همو، نهایه الحکمه، تصحیح و تعلیق غلامرضا فیاضی، چاپ سوم، ...
  • علامه حلی، ابومنصور جمال الدین حسن بن یوسف بن مطهر ...
  • همو، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، تقدیم و تعلیق ...
  • همو، مناهج الیقین فی اصول الدین، تهران، دار الاسوه، ۱۴۱۵ ...
  • فخرالدین رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر، التفسیر الکبیر؛ مفاتیح الغیب، ...
  • همو، لوامع البینات؛ شرح اسماء الله تعالی و الصفات، قاهره، ...
  • قاضی سعید قمی، محمد بن محمد مفید، شرح توحید الصدوق، ...
  • قطب الدین شیرازی، محمود بن مسعود کازرونی، شرح حکمه الاشراق، ...
  • کاپلستون، فردریک، تاریخ فلسفه غرب، ترجمه سیدجلال الدین مجتبوی، چاپ ...
  • کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب، الکافی، چاپ چهارم، تهران، دار ...
  • لین، تونی، تاریخ تفکر مسیحی، ترجمه روبرت آسریان، تهران، جهان ...
  • مازندرانی، محمدصالح، شرح اصول الکافی، تصحیح و تعلیق میرزا ابوالحسن ...
  • مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، بحار الانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه ...
  • همو، مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرسول، تحقیق سیدهاشم ...
  • مفید، محمد بن محمد بن نعمان عکبری بغدادی، اوائل المقالات ...
  • نراقی، محمدمهدی بن ابی ذر، جامع الافکار و ناقد الانظار، ...
  • نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، تلخیص المحصل المعروف بنقد المحصل، ...
  • همو، شرح الاشارات و التنبیهات مع المحاکمات، قم، نشر البلاغه، ...
  • ولفسن، هری اوسترین، بازتاب های کلام اسلامی در فلسفه یهودی، ...
  • یزدان پناه، سید یدالله، حکمت اشراق، قم، پژوهشگاه حوزه و ...
  • نمایش کامل مراجع