ارزیابی پیشرفت ژنتیکی صفات رشد در ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند کرمانی

       به منظور ارزیابی پیشرفت ژنتیکی صفات رشد شامل وزن بدن در سنین تولد، سه ماهگی، شش ماهگی، نه ماهگی و دوازده ماهگی در ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند کرمانی از ۱۰۴۵۹ رکورد وزن بدن اندازه­گیری شده بر روی ۳۱۳۲ حیوان از ۷۸ پدر و۱۱۶۳ مادر استفاده شد. این رکوردها طی ۱۷ سال از سال ۱۳۷۲تا ۱۳۸۹ جمع­آوری شده و با استفاده از  یک مدل چند متغیره حیوانی مورد آنالیز قرار گرفت. سن، جنس، نوع تولد، سال و فصل تولد بعنوان اثرات ثابت در مدل گنجانده شدند. همچنین علاوه بر اثرات ژنتیکی افزایشی مستقیم، اثرات ژنتیکی مادری و اثرات محیط دائمی مادری نیز به عنوان اثرات تصادفی در نظر گرفته شدند.آنالیز ژنتیکی صفات رشد با استفاده مدل حیوانی چند متغیره و توسط نرم­افزار ASReml  انجام گرفت. وراثت پذیری وزن بدن در زمان تولد، سه ماهگی، شش ماهگی، نه ماهگی و دوازده ماهگی به ترتیب ۱۴/۰، ۳۳/۰، ۳۴/۰، ۱۲/۰ و ۱۶/۰ برآورد گردید. همچنین همبستگی ژنتیکی بین این صفات در دامنه ۷۸/۰ (بین وزن تولد و وزن دوازده ماهگی ) و ۹۸/۰ (بین وزن نه ماهگی و دوازده ماهگی) برآورد شد. روند ژنتیکی صفات مورد نظر با برازش متوسط ارزش­های اصلاحی بر سال تولد تعیین گردید. بر این اساس میزان پیشرفت ژنتیکی وزن تولد، وزن سه ماهگی، شش ماهگی، نه ماهگی و دوازده ماهگی به ترتیب ۲/۰، ۸۳/۰، ۸۱/۰، ۴۲/۰ و ۴۲/۰ به­دست آمد. این نتایج نشان می­دهد که روند ژنتیکی براورد شده برای این صفات منظم نبوده و از نظر مقدار نیز قابل توجه نمی­باشد. این امر می­تواند به دلیل عدم وجود یک برنامه اصلاح نژادی مناسب و کارآمد باشد. به عبارت دیگر انجام انتخاب بر اساس ملاک­های ظاهری کارایی لازم را برای بهبود ژنتیکی صفات رشد ندارد و لازم است ارزیابی ژنتیکی گوسفندان موجود در ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند کرمانی با استفاده از ارزش­های اصلاحی حاصل از رکوردهای انفرادی و اطلاعات شجره­ای موجود صورت پذیرد. این نتایج نشان می­دهد که با انجام انتخاب می­توان این صفات را از نظر ژنتیکی بهبود بخشید. همچنین انجام انتخاب برای هر کدام از صفات ذکر شده موجب بهبود ژنتیکی سایر صفات نیز می شود.

کلیدواژه ها:

Growth traits ، Heritability ، Genetic correlation ، Kermani sheep ، Genetic trend ، صفات رشد ، وراثت پذیری ، همبستگی ژنتیکی ، گوسفند کرمانی ، روند ژنتیکی