ارزیابی صفات مورفولوژیکی، عملکرد سرشاخه و تولید اسانس در جمعیت های پنج گونه Anthemis

به منظور بررسی صفات مورفولوژیکی و فنولوژیکی خصوصیات ۶۸ جمعیت از پنج گونه جنس آنتمیس (Anthemis altissima L.، A. haussknechtii Boiss. & Reut.، A. pseudocotula Boiss.، A. tinctoria L. و A. triumfettii (L.) All.) آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در ۳ تکرار در سال زراعی ۹۱-۹۰ در مزرعه ایستگاه تحقیقاتی البرز کرج اجرا شد. ۱۳ صفت قطر طولی و عرضی تاج پوشش، سطح تاج پوشش، ارتفاع و تعداد گل در بوته، زمان گلدهی و برداشت، وزن تر و خشک، سرشاخه، درصد و عملکرد اسانس، درجه حرارت تجمعی رشد روزانه، GDD زمان گلدهی و برداشت اندازهگیری شدند. میانگین صفات رویشی و عملکرد سرشاخه در گونه A. pseudocotula بیشتر از سایر گونه ها بود. این گونه با داشتن کمترین GDD در زمان ظهور گل و رسیدن نسبت به سایر گونه ها زودرس تر بود. عملکرد اسانس دو گونه A. altissima و A. triumfettii به ترتیب با ۳۳ و ۵۹ گرم در بوته از سه گونه دیگر بیشتر بود. عملکرد سرشاخه جمعیت های اردبیل و خوی۱ گونه A. tinctoria، بیشتر از سایر جمعیت ها بود. عملکرد سرشاخه جمعیت های سمنان۱ و سمنان۲ گونه A. triumfettii و عملکرد اسانس جمعیت های شاهرود و سمنان۲ از جمعیت های دیگر بیشتر بود. البته جمعیت لوشان و سلماس زودرس تر بودند. جمعیت گلستان گونه A. haussknechtii دارای بیشترین عملکرد سرشاخه و اسانس و زودرس تر بود. در گونه A. pseudocotula جمعیت گلستان۲ دارای بیشترین عملکرد سرشاخه و تولید اسانس بوده و جمعیت های گلستان۱ و زنجان۱ و زنجان۲ زودرس بودند. البته بین جمعیت های گونه A. altissima تنوع معنی داری وجود نداشت. در همه گونه ها رابطه مستقیمی بین افزایش عملکرد سرشاخه و تولید اسانس با زودرسی وجود داشت، به طوری که جمعیت های زودرس دارای عملکرد سرشاخه و اسانس بیشتری بودند که از این ویژگی می توان در تولید ارقام مقاوم به خشکی در شرایط دیم استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

فنولوژی ، Anthemis tinctoria L ، A. triumfettii (L.) All ، A. altissima L ، A. haussknechtii Boiss. & Reut ، A. pseudocotula Boiss