مدل سازی تخریب گستره جنگل با استفاده از متغیرهای فیزیوگرافی و اقتصادی- اجتماعی (مطالعه موردی: بخشی از حوضه جنگلی کاکارضای خرم آباد)

     جنگل های زاگرس، گسترده­ترین جنگل های ایران، جایگاه ویژه ای در توسعه اقتصادی داشته و تضمین­کننده بقا و پایداری آب و خاک کشور می­باشند. به­منظور برنامه­ریزی صحیح این جنگل ها اطلاع از وضعیت گستره آن ها درگذشته، حال و آینده ضروری می­باشد. این پژوهش با هدف تعیین مقدار کاهش سطح جنگل، طی سال های ۱۳۳۴ تا ۱۳۷۶، امکان مدل­سازی، پیش­بینی کاهش گستره جنگل و ارتباط آن با عوامل فیزیوگرافی و برخی عوامل اقتصادی- اجتماعی با رگرسیون لجستیک انجام گرفت. در این تحقیق از ارتوفتوموزاییک­های رقومی موجود استفاده گردید و نقشه گستره جنگل بر روی عکس های هوائی در محیط GIS تولید شد. نقشه گستره جنگل دو دوره باهم تلاقی و نقشه تخریب گستره جنگل و میزان کاهش سطح جنگل­ها تهیه گردید. مدل­سازی کاهش گستره و بررسی ارتباط مکانی آن با عوامل فیزیوگرافی (شیب، ارتفاع و جهت دامنه) متغیر­های اقتصادی- اجتماعی (درصد باسوادی، میزان جمعیت، نوع معیشت در هر روستا) عوامل فاصله (فاصله از جاده، رودخانه، روستا و مناطق جنگلی) و متغیر جنگل سال ۱۳۳۴ از رگرسیون لجستیک استفاده شد. ارزیابی حساسیت مدل با استفاده از روش جایگزینی متغیرها و بررسی مقدار ضرایبROC  و Pseudo R۲ صورت گرفت. نتایج نشان داد طی ۴۲ سال حدود ۵۱۵ هکتار از سطح جنگل های منطقه کاهش یافته است. نتایج ارزیابی نشان داد که مدل به دست آمده با Pseudo R۲برابر با ۲۹۹۸/۰ و ROC برابر با ۸۵۵۳/۰ از تطبیق خوبی با واقعیت برخوردار می­باشد و متغیر اصلی گستره جنگل دارای بیشترین تاثیر و نوع معیشت و ارتفاع متغیرهایی هستند که در رده­های بعدی قرار دارند و به ترتیب بر روی میزان  ROCوPseudo R۲ بیشترین تاثیر را می­گذارند.

کلیدواژه ها:

Forest extend degradation Modeling ، Physiographic variables ، Socio-economic ، Logistic regression ، Kaka-reza of Khoram-Abad ، مدل سازی تخریب گستره جنگل ، متغیرهای فیزیوگرافی ، اقتصادی–اجتماعی ، رگرسیون لجستیک ، کاکارضای خرم آباد