ارزیابی لزوم احداث سازه ماهی رو در طراحی تاسیسات سد و قفل کشتیرانی مارد (آبادان) در مسیر مهاجرت تولیدمثلی ماهی صبور (Tenualosa ilisha)

این مطالعه برای بررسی حضور و عبور ماهیان بالاروی دریایی در بالادست رودخانه کارون به منظور بررسی لزوم احداث مسیر عبور ماهی در سازه سد مارد انجام گردید. نمونه برداری از ماهیان رودخانه با استفاده از تور گوش گیر و با کمک صیادان محلی منطقه از بهمن ماه ۱۳۹۷ تا خرداد ماه ۱۳۹۸ انجام شد. از میان گونه های مختلف ماهی در منطقه مورد مطالعه، فقط ماهی صبور از لحاظ فیزیولوژیکی به حضور در طول رودخانه های بهمنشیر، اروند رود و کارون از مصب تا بالادست نیاز دارد. با توجه به میزان تاثیرگذاری زیاد ماهی صبور (T. ilisha) در معیشت و نیز حفظ سلامت غذایی بخش بزرگی از ساکنین محلی -بومی حاشیه این رودخانه ها، حفظ ذخایر این ماهی و نیز حفظ ساختار رودخانه ها در جهت حمایت از مهاجرت تولیدمثلی آن از دیدگاه اکولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی منطقه حائز اهمیت بسیاری است. بنابراین نویسندگان احداث مسیرماهی رو را برای سازه سد و قفل کشتیرانی مارد آبادان کاملا ضروری ارزیابی می نمایند. براساس طرح آماده شده برای سازه سد و قفل کشتیرانی مارد آبادان، به نظر می رسد خود سازه سد دارای بخش هایی است که می تواند به عنوان مسیر ماهی رو مورد استفاده قرار گیرد. در شرایط نرمال رژیم آبی دریچه های کناری قفل کشتیرانی مارد با دارا بودن سطح آب آزاد در طول سال می توانند حجم کافی آب را برای ایجاد جریان سطحی با سرعت کافی برای ماهی های صبور مهیا کرده و با تحریک این ماهی ها به شنا کردن، به عنوان مسیرهای ماهی رو برای ماهی صبور در محل احداث سد مارد عمل نمایند.

کلیدواژه ها:

رودخانه کارون ، ماهیان صبور ، قفل کشتیرانی ، مهاجرت تولیدمثلی ، بازماندگی