تاثیر توپوگرافی، شیب و اقلیم بر میزان تولید رواناب در اراضی مارنی استان زنجان با استفاده از شبیه ساز باران
محل انتشار: پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز، دوره: 9، شماره: 17
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 316
فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JWMR-9-17_017
تاریخ نمایه سازی: 4 مهر 1400
چکیده مقاله:
واحدهای مارنی در حدود۲۰ درصد از سطح استان زنجان را تشکیل می دهند. عوامل موثر بر فرسایش خاک و رواناب تحت تاثیر شرایط زمانی و مکانی متنوع می باشند، لیکن مهم ترین آنها شامل اقلیم، فرسایش پذیری خاک، توپوگرافی، پوشش گیاهی و نحوه مدیریت اراضی است. در این مقاله به بررسی تاثیر توپوگرافی، شیب و اقلیم بر میزان تولید رواناب در اراضی مارنی استان زنجان با استفاده از شبیه ساز باران پرداخته می شود. برای این منظور با تلفیق نقشه های شیب، اقلیم و واحدهای مارنی سازندهای زمین شناسی در محیط نرم افزار ArcGIS۹.۳ اقدام به تعریف واحدهای کاری و انجام آزمایش به تعداد ۲۲۰ مورد با استفاده از دستگاه شبیهساز باران گردید. سپس دادهها با استفاده از برنامه آماری SAS مورد تحلیل قرار گرفت. بر این اساس واحد مارنی قرمز بالایی (Mu) دارای بیشترین حجم تولید رواناب (۲۰ لیتر در متر مربع) و واحد مارنی مارن پلیوسن (PL) کمترین حجم تولیدی (یک لیتر در متر مربع) می باشند. همچنین واحد مارنی پلیوسن (PL) دارای بیشترین مقدار نفوذ ( ۵/۱۲ سانتی متر) و واحد مارنی قرمز پائینی (OL) دارای کمترین مقدار نفوذ (۲ سانتی متر) بود. بر اساس نتایج آزمون F تاثیر واحدهای مارنی، شیب و اقلیم بر حجم و ضریب رواناب معنی دار بودند. بر اساس محاسبه و مقایسه میانگین مقادیر واحدهای مارنی، شیب و اقلیم بر حجم و ضریب رواناب به روش دانکن واحدهای مارنی به چهار گروه قابل تفکیک بودند. بطوریکه واحد مارن پلیوسن (PL)، واحد مارنی قم (OM) و قرمز پائینی (OL)هر کدام به تنهایی یک گروه و واحدهای مارنی قرمز بالایی (Mu) و مارن ائوسن (EM) در یک گروه قرار می گیرند. بنابراین این چهار گروه از نظر تفاوت در حجم رواناب تولیدی و ضریب رواناب با همدیگر اختلاف معنیداری دارند. بررسی تاثیر شیب و اقلیم بر این دو خصوصیت نشاندهنده معنی دار بودن تاثیر این دو بر حجم رواناب تولیدی و ضریب رواناب واحدهای مارنی است.
کلیدواژه ها:
Homogeneous units ، Soil Erosion ، Volume and Run-off coefficient ، فرسایش خاک ، حجم رواناب ، ضریب رواناب ، واحدهای مارنی
نویسندگان
پرویز عبدی نژاد
مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان
سادات فیض نیا
دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
حمیدرضا پیروان
تهران- پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :