راهبردهای مدیریتی کاهش پیامدهای مخاطرات سیل با روش تحلیلی SWOT (مطالعه موردی: دشت همدان-بهار)

    بهره وری نامناسب و بیش از ظرفیت اراضی در بسیاری از حوزه های آبخیز و دشت های کشور، موجب افزایش پتانسیل سیل خیزی شده است. لذا کاهش آسیب های ناشی از وقوع سیلاب با مشارکت هم زمان سیاست گذاران و مردم به عنوان ذی نفعان اصلی در تصمیم گیری ها، برنامه ریزی ها، مدیریت بلندمدت و آینده نگری در تصمیمات اجتناب ناپذیر است. در پژوهش حاضر از روش مدل تحلیلی SWOT جهت ارائه راه کارهایی در راستای کاهش پتانسیل سیل خیزی و مخاطرات سیل در دشت همدان - بهار استان همدان در حوزه سیمینه رود استفاده شد. برای این منظور نقاط قوت، ضعف، فرصت، تهدید به روش بارش فکری مشخص گردیده و ارزش نسبی و نهایی هر یک از عوامل ماتریس ارزیابی مدل SWOT، برای تشخیص راهبرد کاهش پیامدهای مخاطرات سیل بررسی و تعیین گردید. ارزش نهایی ماتریس تمامی عوامل SWOT معادل ۴/۴۷ بود که بیان گر غالب بودن نقاط قوت بر نقاط ضعف است. هم چنین ارزش نهایی عوامل بیرونی و درونی به ترتیب ۲/۵۱ و ۱/۹۶ به دست آمد که نشان دهنده بیشتر بودن تعداد فرصت ها نسبت به تهدیدها است. این شرایط بیان گر استقرار راهبرد محافظه کارانه (WO) در دشت همدان-بهار و استفاده از فرصت های موجود با هدف کاهش نقاط ضعف است. در نهایت دو راه کار نظارت بر ساخت و ساز حاشیه رودخانه ها و به کارگیری نظرات کارشناسی در اجرای قوانین مدیریت اراضی حاشیه رودخانه ها و آبخیز با وزن ۰/۷۶۱ رتبه نخست در کاهش پتانسیل سیل گیری دشت و کاهش مخاطرات سیل را به خود اختصاص داد.

کلیدواژه ها:

Crisis Management Factors ، Flood Hazards ، Strategic Management ، SWOT Model ، Urban Watershed ، حوزه آبخیز شهری ، عوامل مدیریت بحران ، مدیریت راهبردی ، مخاطرات سیل ، مدل SWOT