توبه، از کیفرزدایی و بازاجتماعی کردن بزهکار تا تقابل با حقوق بزه دیده

در حقوق جزای اسلام مواردی پیش بینی شده است که با اعمال آنها، مجازات مرتکب منتفی می-شود، یکی از مواردی که مورد توجه قانونگذار قرار گرفته، توبه است. بدین ترتیب قانون مجازات -اسلامی همگام با سیاست جنایی اسلام به طور مجزا به آن پرداخته و سقوط، عفو و تخفیف مجازات رادر صورت احراز توبه برای مرتکب جرم در نظر گرفته است. جهت استفاده بهینه از آن باید، در نحوهاحراز شرایط و همچنین تاسیس و گسترش برنامه های بازپروری بزهکاران و حقوق بزه دیدگان وموارد ابهام از جمله نحوه احراز توبه و تشخیص اصلاح مجرمین، نظارت بر استمرار اصلاح مجرمین وهمچنین عدم وجود برنامه های بازپذیری ویژه برای مجرمین جنسی رفع گردد تا بتوان برای اصلاحفرد و جامعه از ظرفیت موجود در قانون استفاده کرد. بدین ترتیب در پژوهش حاضر به بررسیظرفیت کیفرزدایی در سیاست جنایی پرداخته و توبه را به عنوان یکی از چالش های حتمیت اجرایمجازات در جهت اصلاح و بازپروری بزهکار مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. بر این اساس می-توان چنین بیان کرد که اگر توبه به معنی حقیقی ابراز گردد و حقوق بزه دیده تضمین شود شخصتحت اقدامات اصلاحی و بازپرورانه قرار گیرد، میتوان حالت خطرناک وی را رفع نمود، اما به دلیلتورم پرونده های کیفری و نبود تخصص و ابزارهای کافی نمیتوان بهطور گسترده از ظرفیت موجوداستفاده کرد، لذا آنچه در این پژوهش ثابت شده است توبه به عنوان یک تفرید کیفری، نیازمندتخصص، علم و تجربه است. با توجه به این که احراز توبه در اختیار قاضی می باشد هرگونه اشتباهیدر این خصوص میتواند آن را از یک فرصت به تهدید در تقابل با حقوق بزه دیده تبدیل نماید.

کلیدواژه ها:

توبه ، کیفر زدایی ، عدالت ترمیمی ، بازپروری بزهکاری