تاثیر نرخ شهرنشینی بر درآمد مالیاتی استان های ایران: رهیافت پانل فضایی

یکی از موضوعاتی که در توسعه اقتصادی و اجتماعی جامعه نقش اساسی ایفا می کند، بررسی نحوه درآمد دولت و اثرات آن در جامعه است. مالیات مدرن ترین، کارآمدترین و موثرترین شیوه تامین درآمدهای مورد نیاز برای اداره کشور است. در کشورهایی که از نظر منابع طبیعی غنی هستند، دولت ها به خاطر آسانی درآمد حاصل از فروش منابع طبیعی به درآمدهای مالیاتی توجه کافی ندارند. از آنجایی که کشور ما نیز از منابع نفتی قابل توجهی برخوردار است، این منابع به عنوان مهم ترین منابع درآمدی دولت به حساب می آید. در سال های اخیر باتوجه به نوسانات شدید قیمت نفت و پایان پذیری این منبع، وابستگی به درآمدهای نفتی اثرات نامطلوب و زیان بار فراوانی داشته است. با توجه به نق ش بسیار مهم درآمدهای مالیاتی در رشد و توسعه کشور، هدف اصلی مطالعه حاضر بررسی وضعیت درآمدهای مالیاتی در استان های ایران و بررسی رابطه بین درآمدهای مالیاتی و نرخ شهرنشینی در دوره زمانی ۱۳۹۰-۹۵ است. در این راستا ابتدا به بررسی اهمیت درآمدهای مالیاتی در استان های کشور پرداخته شده است و به منظور نمایش بهتر وضعیت موجود، خوشه بندی فضایی این متغیرها در قالب نقشه ارائه شده است. نتایج نشان می دهد که در سالهای مورد بررسی استان های کشور از لحاظ درآمدهای مالیاتی در وضعیت مطلوبی قرار ندارند. همچنین در این مطالعه به بررسی رابطه بین نرخ شهرنشینی با درآمدهای مالیاتی با استفاده از رهیافت اقتصادسنجی فضایی پرداخته شده است. نتایج حاصل از این آزمون بیانگر وجود اثرات فضایی در مدل است بنابراین مطابق نتایج رابطه مثبت و معنادار بین نرخ شهرنشینی و نسبت مالیاتی است .

کلیدواژه ها:

درآمد مالیاتی ، نرخ شهر نشینی ، استان های ایران.