ارزیابی ویژگی های روانسنجی مصاحبه نیمه ساختار یافته رفتار احتکاری در نمونه بالینی

مقدمه: وجود ابزاری معتبر و پایا که بتواند اختلال وسواس ذخیره ای را به صورت مستقل مورد سنجش بالینی قرار دهد ضروری به نظر می رسد. هدف این مقاله بررسی ویژگی های روان سنجی ابزار تشخیصی نیمه ساختار یافته اختلال وسواس ذخیره ای در نمونه بالینی است. روش بررسی: روش کلی پژوهش از نوع هنجاریابی است. بدین منظور ۱۲۲ نفر شامل ۳۴ بیمار وسواس بیمار ذخیره ای، ۳۸ بیمار وسواس جبری از چند مرکز درمانی نظامی در شهر شیراز و ۵۰ نفر از جمعیت بهنجار کارکنان نظامی به صورت هدفمند انتخاب شده و پرسشنامه های پژوهش را تکمیل کردند. داده ها توسط شاخص های آمار توصیفی، تحلیل عاملی تاییدی، تحلیلی تابع تمایز، پایایی کرونباخ و آزمون -بازآزمون و با استفاده از نرم افزار های SPSS و AMOS Graphic تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل پایایی نشان داد مقادیر آلفای کرونباخ برای عامل اصلی پرسشنامه درجه بندی وسواس رفتار ذخیره ای معادل ۸۰۳/۰ است. همبستگی درون گویه ای نیز برای سوالات در دامنه ۶۵/۰ تا ۷۹/۰ به دست آمد. ضرایب همبستگی به منظور بررسی پایایی آزمون - بازآزمون (بازه زمانی ۲ هفته ای) مناسب و مطلوب بود. یافته های تحلیل تاییدی جهت بررسی روایی سازه حاکی از این بود که هر پنج گویه دارای بار عاملی بالا با عامل کلی هستند. نتایج تحلیل تابع تمایز نیز به منظور بررسی روایی تشخیصی نشان داد این پرسشنامه می تواند گروه دارای وسواس ذخیره را به طور معناداری از دیگر گروه ها تمیز دهد. مقادیر نقطه برش بهینه نیز برای عامل کلی معادل ۱۷ به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: پرسشنامه سنجش رفتار ذخیره ای، ابزاری معتبر و پایا در نمونه بالینی ایرانی است. این ابزار می تواند در بررسی های بالینی، ارزیابی و تشخیص، سنجش نتایج درمانی و براورد شیوع اختلال در جمعیت بهنجار مورد استفاده قرار گیرد.  

کلیدواژه ها:

hoarding disorder ، obsessive-compulsive disorder ، Psychometrics ، Psychiatric Status Rating Scales ، اختلال احتکار ، اختلال وسواس جبری ، روان سنجی ، ابزارهای ارزیابی وضعیت روان