تاثیر کودهای زیستی و شیمیایی بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه مرزه Satureja hortensis در استان خوزستان

مرزه از گیاهان دارویی معطر و ارزشمند است که اسانس آن کاربرد وسیعی در صنایع مختلف دارد. پژوهشی با استفاده از کود زیستی نیتروکسین در تلفیق با کود شیمیایی اوره بر روی اجزا و درصد اسانس گیاه دارویی مرزه، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس داده های اندازه گیری شده نشان داد که درصد و عملکرد اسانس به طور معنی داری تحت تاثیر تیمارهای آزمایش قرار گرفت. بیشترین میزان درصد و عملکرد اسانس مربوط به گیاهان رشد یافته در تیمار % ۱۰۰ کود بیولوژیک به روش بذرمال (%۱/۹۷۳) نسبت به شاهد بود. در تیمارهای مورد آزمایش بیشترین ترکیبات عمده مربوط به کارواکرول، گاما ترپینین، آلفا ترپینن و پارا سیمن بود .تلفیق کود شیمیایی و کود زیستی به روش آبیاری باعث افزایش درصد ترکیبات موثر اصلی از جمله گاما ترپینین و آلفا ترپینن نسبت به سایر تیمارهای اندازه گیری شده گردید. بیشترین میزان کارواکرول (%۵۳/۵۷) در تیمار % ۱۰۰ کود شیمیایی مشاهده شد کمترین میزان گاماترپینن (%۳۴/۵۲) مربوط به تیمار شاهد بود. میزان و محتوای منوترپن های هیدروکربنی در تیمار%۱۰۰ درصد کودزیستی به روش بذرمال و %۵۰ درصد کود شیمیایی همراه % ۵۰ کودزیستی به روش آبیاری نسبت به نمونه های شاهد و بدون کاربرد کود زیستی افزایش یافت. نتایج تحقیق حاکی از آن است که کاربرد کود زیستی به تنهایی و یا ترکیب با کود شیمیایی، در بهبود ویژگیهای درصد اسانس وترکیبات موثره(اجزای تشکیل دهنده) گیاه مرزه تاثیر مثبتی داشت. نتایج ازمایش ما با پژوهش های دانشمندان دیگر همخوانی دارد.

کلیدواژه ها:

ترکیبات موثره ، گیاه دارویی ، نیتروکسین