ارزیابی شاخص های بهرهوری آب در استانهای عمده تولید کننده برنج در ایران
محل انتشار: نشریه آبیاری و زهکشی ایران، دوره: 15، شماره: 3
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 347
فایل این مقاله در 9 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IDJ-15-3_013
تاریخ نمایه سازی: 2 شهریور 1400
چکیده مقاله:
خشکسالی و کم آبی در ایران یک واقعیت اقلیمی است و با توجه به روند روزافزون نیاز بخشهای مختلف به آب، مشکل کم آبی در سال های آینده پایداری کشت برخی محصولات راهبردی با پیشران آب بالا را تهدید می کند. کشت برنج نیاز آبیاری بالایی دارد و نسبت به کمآبیاری حساس است، بنابراین، بهترین راهکار صرفه جویی در مصرف آب، بهبود بهره وری آن است. در مطالعه حاضر شاخص های بهره وری آب در تولید محصول برنج را برای چهار استان مهم تولید کننده این محصول شامل گیلان، مازندران، خوزستان و فارس مورد بررسی قرار داد. در این راستا، از دادههای مقطعی سال زراعی ۹۴-۱۳۹۳ طرح هزینه تولید برنج وزارت جهاد کشاورزی که به روش نمونهگیری خوشه ای از برنج-کاران هر استان جمعآوری شده، استفاده شد. نیاز آبی برنج در این استان ها از طریق سنجش از دور برآورد شد. نتایج شاخص عملکرد به ازاء واحد نیاز آبی نشان داد استان مازندران و گیلان بهترتیب با میانگین ۹۹/۰ و ۸۸/۰ کیلوگرم بر متر مکعب به ترتیب بیشترین مقدار بهره وری آب را دارا میباشند. استان های فارس و خوزستان نیز بهترتیب با میانگین ۶۵/۰ و ۵۲/۰ کیلوگرم بر متر مکعب در رتبه سوم و چهارم قرار دارند. نتایج شاخص سود خالص به ازای آب مصرفی نشان داد که استان گیلان و مازندران بهترتیب با میانگین ۹۳۱۰ و ۶۵۹۰ ریال بر متر مکعب بیشترین مقدار این شاخص را دارا می باشند. با توجه به نتایج مطالعه حاضر، توصیه می شود کشت برنج در استان های خوزستان و فارس به خصوص در سال های کم آب محدود شود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
گلناز رضایی
دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی آب دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
محمدرضا خالدیان
گروه مهندسی آب دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان رشت ایران
محمد کاوسی کلاشمی
۳- استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
مجتبی رضایی
موسسه تحقیقات برنج کشور سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران