نوآوری در خلق معنا از طریق کاربست دانش هرمنوتیک در معماری اسلامی (نمونه موردی بازار سنتی تبریز)

معماری به واسطه ایجاد حس مکان و در نتیجه ایجاد خاطرات جمعی و ساخت معنا، ابزاری است برای هویت بخشی و معماری اسلامی نیز به دلیل ویژگی های خود، ظرفیت بالایی در این زمینه دارد. در این بین با وجود ارزش ها معماری اسلامی سنتی نیاز برای نوآوری در خلق معنا در بستر تمدن نوین اسلامی بیش از پیش به چشم می خورد چرا که با وجود اینکه هنر و معماری در همه حال تابع اصول و ضوابط معین و شناخته شده ای است که پیوندی استوار، ثابت و ناگسستنی با فرهنگ، الگوهای رفتاری و ارزش های پایدار جامعه دارد و سبک های معماری هر دوره، انعکاسی از فرهنگ و هنر آن دوره به شمار می روند، بنابراین به وجود آمدن سبک های معماری جدید اسلامی و نوآوری در خلق معنا مبتنی بر ویژگی های معماری اسلامی، در نتیجه پاسخگویی به نیازهای جدید جامعه اما در نزدیکی و تعامل با سبک های پیشین اسلامی قرار دارد. پژوهش حاضر بر آن است تا به کمک روش توصیفی تحلیلی و برمبنای مشاهدات و همچنین مطالعات کتابخانه ای، ابتدا به کمک ادبیات و مفاهیم روانشناسی محیطی، ساختار سه جزئی حس مکان شامل کالبد، فعالیت و معنا و عناصر و مفاهیم وابسته به آن را در نمونه موردی شاخص معماری اسلامی یعنی بازار تبریز، از نظر گذرانده و بر همین اساس، با بهره گیری از دانش هرمنوتیک و مفاهیم وابسته، مدخل های مناسب برای خلق نوآوری در معنا در سبک معماری ایرانی-اسلامی را با توجه به ضرورت آن مورد بحث و بررسی قرار دهد و به سوالات خود پاسخ دهد.

کلیدواژه ها:

معماری اسلامی ، هرمنوتیک ، نوآوری ، روانشناسی محیطی