شبهه تحریمیه موضوعیه در برزخ حظر و اباحه (مروری بر دیدگاه محقق انصاری در پرتو تشریح، تکمیل و نقد)

چهارمین مسئله از مبحث شبهه تحریمیه در کتاب رسائل شیح انصاری، شبهه تحریمه موضوعیه است. قاعده عقلی «قبح عقاب بلا بیان» حدیث (کل شیء فیه حلال وحرام فهو لک حلال) و روایت «مسعده بن صدقه» هسته اصلی استدلال اصولیان بر اباحه در این دسته از شبهات را تشکیل می دهند. البته استظهار جواز از مدارک سه گانه به ویژه روایت مسعده با چالش ها و ابهامات سترگی در ناحیه سند و دلالت مواجه است تا آنجا که شیخ انصاری و شمار قابل توجهی از اصولیان در شمولیت عقد الوضع روایت اخیر نسبت به شبهات موضوعیه دغدغه مند هستند و برای اثبات اباحه در چنین شبهاتی بیشتر به اطلاقات ادله نقلی برائت رو آورده اند. نگارنده این جستار با روشی توصیفی تحلیلی به تشریح، تکمیل و نقد دیدگاه شیخ انصاری در این زمینه پرداخته و از مجموع این پژوهیدن به این نتیجه رسیده است که حتی با قطع نظر از قاعده قبح عقاب بلا بیان یا اطلاقات ادله نقلی برائت، روایت مسعده از لحاظ سندی معتبر و از حیث دلالی، صدر و خصوصا ذیل آن، جدا از آنکه چهارمثال مذکور در روایت حمل بر تنظیر شوند یا تطبیق، میتواند اثابت گر اباحه در شبهات تحریمیه موضوعیه باشد.

کلیدواژه ها:

شبهه تحریمیه موضوعیه ، روایت مسعده بن صدقه ، کاوش سندی و دلالی