بررسی رابطه تورم و نرخ ارز با در نظر گرفتن شاخص فشار بازار ارز و درجه مداخله بانک مرکزی

مقاله حاضر به بررسی رابطه تورم و نرخ ­ارز با در نظر گرفتن شاخص فشار بازار ­ارز و درجه مداخله بانک مرکزی در اقتصاد ایران با استفاده از مدل ویلمارک (Weymark, ۱۹۹۵) و مدل خودرگرسیون ­برداری ­ساختاری (SVAR) بر اساس داده های فصلی برای سال های ۱۳۷۰-۱۳۹۷ می­پردازد. بر اساس نتایج تخمین مدل ویلمارک (Weymark, ۱۹۹۵)، بازار ­ارز ایران در ۹۱ فصل از ۱۱۱ فصل، افزایش فشار در بازار ­ارز را به­ منظور جلوگیری از کاهش ارزش ریال تجربه نموده­ است. همچنین طبق نتایج تخمین مدل SVAR یک تکانه وارده از ناحیه درآمد نفت، یک تکانه وارده از ناحیه فشار بازار­ارز و یک تکانه وارده از ناحیه مداخله بانک مرکزی، به ترتیب باعث افزایش ۲۶، ۲۸ و ۵۶ درصدی تورم در کشور شده ­است. بنابراین می­توان نتیجه گرفت که با افزایش تکانه در درآمدهای ارزی دولت، رشد ذخایر ارزی بانک مرکزی کاهش می یابد. به بیان­ دیگر دولت مقدار کمتری ارز خارجی را به منظور مبادله با ریال به بانک مرکزی ارائه می­دهد و بانک مرکزی مجبور است برای جلوگیری از حمله سوداگران، میزان مداخله خود را برای کاهش نرخ ­تورم در بازار ­ارز افزایش دهد. همچنین محاسبه شاخص فشار بازار ارز حاکی از آن است که بالاترین اعداد به دست آمده برای این شاخص مربوط به زمانی ­است که شکاف بین نرخ ­ارز آزاد با نرخ ­ارز رسمی زیاد شده است.

کلیدواژه ها:

تورم ، نرخ ارز ، مداخله بانک مرکزی ، مدل خودرگرسیون برداری ساختاری (SVAR)