تبیین اثربخشی خانواده درمانی ساختاری بر رابطه والد-فرزند (مطالعه موردی-شهرستان قرچک)

تاکید بر خانواده به عنوان یک کل و تعاملات بین زیر منظومه های خانواده، مهمترین ملاک عملکرد سالم و کارکردی زیر منظومه ها، برخورداری از مرزهای روشن مبتنی بر نقش ها، قواعد و قدرت است که خانواده درمانی ساختاری در آن راستا عمل می کند. تحقیقات متعدد در زمینه ی اثربخشی خانواده درمانی بخصوص خانواده درمانی ساختاری برکاهش اختلالات روانی- رفتاری نشان از اثربخشی آن بوده است. سلامت روان اعضای خانواده به خصوص کودکان در صورت وجود تعاملات سالم در این تشکل طبیعی رقم می خورد. رشد اخلاقی به عنوان جنبه بسیار مهمی از رشد میتواند از طریق بازیهای رایانه ای تحت تاثیر قرار بگیرد، از سوی دیگر، اعتیاد به بازیهای رایانه ای سبب به خطر افتادن سلامت فیزیکی و روانی، کاهش مهارتهای اجتماعی، انزوا و گوشه گیری دانش آموزان می شود. لذا در این پژوهش به اثربخشی خانواده درمانی ساختاری بر رابطه والد-فرزند پرداخته شده است. جامعه مورد مطالعه این پژوهش مادران دانش آموزان پسر مقطع ابتدایی (کودکان وابسته به بازی های رایانه ای - ۷ تا ۱۰ ساله) شهرستان قرچک دبستان شهید عباس داورزنی در سال تحصیلی ۹۸-۹۹ می باشند. برای سنجش میزان رابطه مادر-فرزند از پرسشنامه رابطه والد- کودک پیانتا استفاده شده است. نتایج برای گروه آزمایش که در ۶ جلسه مورد آموزش خانواده درمانی ساختاری، برای کاهش وابستگی فرزند به بازی های رایانه ای قرار گرفتند، میانگین نمرات برای تعارض، نزدیکی، وابستگی و رابطه مثبت از ۳۵,۵۳ به ۲۸,۸۰، ۳۵,۸۶ به ۳۸,۴۶، ۲۲,۶۰ به ۲۶,۳۳ و ۹۴,۰۰ به ۹۳,۶۰ تغییر کرده است. همچنین، مقادیر عدد اتا برای مولفه ی رابطه مادر- فرزند ۶۱ درصد، مولفه ی تعارض مادر فرزندی ۵۵ درصد، مولفه ی وابستگی مادر فرزند ۴۸ درصد و برای مولفه ی رابطه کلی مثبت مادر-فرزندی ۵۴ درصد بدست آمده است، بدین معنی که به ترتیب ۶۱، ۵۵، ۴۸ و ۵۵ درصد از تفاوتهای فردی مولفه ی متغیر رابطه والد -کودک به دلیل عضویت در گروه تحت آموزش بوده است. نتایج نشاندهنده ی تاثیر مثبت و معنیدار برنامه ی آموزش خانواده درمانی ساختاری بر رابطه مادر-فرزند بوده است، با توجه به نتایج، مشاهده میشود که رابطه ی مادر با فرزند بهبود یافته و از میزان وابستگی کودک به بازیهای رایانه ای کاسته شده است.

کلیدواژه ها:

خانواده درمانی ، رابطه والد-فرزند ، بازیهای رایانه ای ، درمان مبتنی بر تعامل والد- کودک ، کارکرد خانواده.