اثر تنش های کوتاه مدت دمای زیاد و کم بر رشد و تغییرات فیزیولوژیک خیار پیوندی روی انواع پایه های کدوهای بومی ایران

برای بررسی اثر پایه پیوند خیار بر تحمل گیاه خیار به سرمازدگی و گرمازدگی کوتاه مدت، Super daminos بر پایه­ های (Cucurbita moschata) توده ساری، (Cucurbita moschata) توده اصفهان، (Cucurbita moschata) توده بابل، (Cucurbita moschata) توده فرو و مقایسه آن با خیار بدون پیوندی و خیار بر خیار به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تیمار دمایی شامل دمای بهینه (۲۵ درجه سلسیوس) و دمای کم (۴ درجه سلسیوس) و دمای زیاد (۴۰ درجه سلسیوس) با چهار تکرار در گلخانه و آزمایشگاه های پژوهشی دانشگاه صنعتی اصفهان اجرا شد. نتایج آزمایش حاضر نشان داد که طول ریشه، قطر پایه، حجم ریشه، وزن تازه و خشک ساقه در کلیه پایه ها نسبت به خیار غیرپیوندی افزایش داشت. بیش ترین وزن تازه و خشک ساقه در پایه ساری و اصفهان و بیش ترین وزن خشک ساقه در پایه فرو دیده شد. نتایج آثار برهم کنش نشان داد که بیش ترین میزان وزن تازه و خشک در تیمار پایه اصفهان و دمای بهینه و کم ترین میزان وزن تازه و خشک در پایه غیرپیوندی و دمای زیاد و بیش ترین وزن خشک در هر دو دمای زیاد و کم در بوته های پایه غیرپیوندی مشاهده شد. بیش ترین میزان فتوسنتز در پایه بابل و دمای بهینه و کم ترین میزان آن در پایه بابل و دمای زیاد به دست آمد. نتایج برهم کنش پایه و دما نشان داد که بیش ترین میزان مقاومت روزنه ای و شدت تعرق در پایه غیرپیوندی و دمای بهینه بود اما کم ترین میزان مقاومت روزنه ای در پایه اصفهان و دمای بهینه و کم ترین شدت تعرق در پایه ساری و دمای زیاد مشاهده شد. با توجه به نتایج این آزمایش می توان استفاده از پایه فرو و بابل را برای مقاومت نسبی این پایه ها به تنش کوتاه مدت دمای زیاد و پایین پیشنهاد کرد. به نظر می رسد این پایه ها با حفظ تقریبی فتوسنتز و کلروفیل و کاهش نسبی تعرق موفق به کاهش خسارت ناشی از تنش دمایی و کاهش خسارت بر رشد می شوند.و پایین پیشنهاد کرد. به نظر می رسد این پایه ها با حفظ تقریبی فتوسنتز و کلروفیل و کاهش نسبی تعرق موفق به کاهش خسارت ناشی از تنش دمایی و کاهش خسارت بر رشد می شوند.

کلیدواژه ها:

Photosynthesis ، Transpiration rate ، Stomatal resistance ، Grafting ، Rootstock ، فتوسنتز ، شدت تعرق ، مقاومت روزنه ای ، پیوند ، پایه