بررسی تاثیر روشهای کشاورزی حفاظتی بر حفظ رطوبت خاک و عملکرد لوبیا

شرایط فیزیکی مطلوب برای جوانهزنی مناسب و بهبود رشد و تولید بیشتر حائز اهمیت است. یکی از ویژگیهای فیزیکی خاک که متاثر از نوع و روش خاکورزی میباشد، سرعت نفوذ آب در خاک میباشد. به منظور بررسی تاثیر روشهای کشاورزی حفاظتی در کشت لوبیا (لوبیا سفید رقم درسا) در تناوب با جو، بر حفظ رطوبت خاک و عملکرد لوبیا، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی در سالهای زراعی ۹۷-۹۶، ۹۸-۹۷ و ۹۹-۹۸ انجام شد. تیمارهای آزمایش عبارت بودند از: ۱- روش مرسوم (استفاده از گاوآهن برگرداندار - دیسک) به عنوان شاهد، ۲- روش کمخاکورزی با استفاده از گاوآهن چیزل–پکر و ۳- روشبیخاکورزی با دستگاه کشت مستقیم. درصد پوشش گیاهی بقایا در روش مرسوم، کمخاکورزی و بیخاکورزی به ترتیب ۲۰، ۵۰ و ۹۰ درصد بود. به منظور ارزیابی میزان نگهداشت رطوبت خاک در تیمارهای مورد آزمایش، رطوبت وزنی خاک اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد بیشترین و کمترین عملکرد دانه مربوط به تیمار کمخاکورزی و بیخاکورزی به ترتیب با مقادیر ۲۸۶۹ و ۲۰۷۶ کیلوگرم در هر هکتار بود. علاوهبراین، بیشترین حفظ رطوبت خاک نیز در تیمارهای بیخاکورزی و کمخاکورزی مشاهده گردید. به نحوی که به طور متوسط مقدار رطوبت وزنی خاک در دو روش کمخاکورزی و بیخاکورزی در روز چهارم پس از آبیاری، به ترتیب ۱ و ۸/۱ درصد بیشتر از روش مرسوم بود. نتایج نشان داد که استفاده از روش کمخاکورزی نسبت به روش مرسوم در روش آبیاری قطرهای، بدون اینکه باعث کاهش عملکرد محصول گردد منجر به نگهداشت بیشتر رطوبت خاک شده و در نتیجه به بهبود بهرهوری آب در تولید لوبیا کمک مینماید. به طور کلی بر اساس نتایج بدست آمده، با توجه به وضعیت خاکهای منطقه و کمبود ماده آلی خاک استفاده از روش کمخاکورزی گزینهای مناسب برای حفظ منابع آب و خاک و افزایش بهرهوری آب در تولید لوبیا است.

کلیدواژه ها:

بدون خاکورزی ، خاکورزی ، ظرفیت زراعی ، لوبیا ، رطوبت خاک