سرمایه اجتماعی، هویت و فرهنگ شهری در شهرهای جدید

در نگاه اول به ویژه قانون ایجاد شهرهای جدید و آییننامه اجرایی آن به نظر می رسد شرکت مادر تخصصی عمران شهرهای جدید صرفا موظف به مکانیابی و عمران کالبدی شهرهای
جدید است. اما ایجاد و عمران یک شهر چگونه امکانپذیر است؟ برای پاسخ به این سوال لازم است ابتدا شهر تعریف شود. مرلین شهر را مکان اسکان گروهی انسانها و محل فعالیت آنها می داند (۱۹۷۳: ،Merlin ۱۸). توسلی شهر را مکان انسان ها، گروه ها، سازمان های اجتماعی، طبقات، خانواده ها و مانند آنها تعریف میکند و معتقد است شهر صرفا مکان تراکم ساختمانها نیست (توسلی، ۱۳۷۴؛ ۴). در اکثر تعاریف، مفهوم شهر با توجه به سه جنبه اساسی مطرح است: ۱- گروه ها و طبقاتی که در شهر زندگی می کنند ۲- سابقه و قدمت شهر که معرف تمدن انسانی است ۳- شیوه سکونت که برگرفته از فرهنگ شهروندان است (ربانی،  ۱:۱۳۸۵). از نظر رمی نیز شهر دارای: نظم و انسجام فرهنگی همراه با نوآوری و پیشرفت است (Remy:۹, ۱۹۹۲:۹) از نظر ماکس وبر، شهر، نه تنها مجموعه ای از افراد انسانی، امکانات اجتماعی، خیابانها، ساختمان ها، چراغ های برق، متروها، نهادها، بیمارستان ها و مدارس است، بلکه قلمرو و منطقه ای روانی شامل مجموعه ای از شیوه های کاربردی، نگرش های سازمان یافته و احساسات است. در واقع، شهر دارای دو جنبه توامان کالبدی و ماهیت انسانی است. از جنبه ماهیت انسانی، شهر بازتاب تفکرات سازمانیافته در یک منطقه فرهنگی، فضایی همراه با قوانین خاص است (وبر، ۳۸:۱۳۷۰). در جمع بندی نهایی باید گفت شهر یک پدیده طبیعی شامل مجموعه ای از مواد،  ساختمان ها، خیابان ها و مانند آن و یک پدیده انسانی شامل ظرفیت تفکرات افراد، فرهنگ ها و الگوهای زندگی و مانند آن است.